Του Α.  Βικέτου

Αναμμένα κεριά , θυμίαμα που ευωδίαζε, ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι , που έδιναν το χέρι ο ένας στον άλλον , και συγκίνηση συνέθεταν,  στις 11 Δεκεμβρίου,  την εικόνα στην  Παναγία στο κατεχόμενο χωριό   Τραχώνι Κυθρέας, όπου έγινε η τελετή παράδοσης του αναστηλωμένου ναού.

Με ευλάβεια οι εκτοπισμένοι από το Τραχώνι προσκύνησαν την φορητή εικόνα της ένθρονης Θεοτόκου  , αντίγραφο εκείνης του 1670 , έργο του ιερογράφου μοναχού Ιωαννίκιου. Στην τελετή παραβρέθηκαν παρευρέθηκαν πρέσβεις και εκπρόσωποι πρεσβειών της ΕΕ στην Κύπρο, η επικεφαλής της ομάδας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υλοποίηση του Προγράμματος Βοήθεις Αλεσάντρα Βίζερ  και η διευθύντρια Προγράμματος Ανάπτυξης του ΟΗΕ , Τιζιάνα Ζενάρο .

 Η αναστήλωση του ναού της Παναγίας, που είναι του τύπου του συνεπτυγμένου σταυροειδούς με τρούλο και προεξέχουσα ημικυκλική αψίδα,  είναι ένα από τα πρώτα ολοκληρωμένα έργα της  Ελληνοκυπριακής και Τουρκοκυπριακής Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά.  Ο ναός χρονολογείται στον 16ο αιώνα.

Οι εργασίες ξεκίνησαν το Απρίλιο του 2013 και ολοκληρώθηκαν τον περασμένο Οκτώβριο. Χρηματοδοτήθηκαν εξολοκλήρου από την ΕΕ με το ποσό των 130 χιλιάδων ευρώ. Η υλοποίηση των έργων έγινε από το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των ΗΕ «Συνεταιρισμός για το Μέλλον» . Μεταξύ των εργασιών συντήρησης περιλαμβάνεται η σταθεροποίηση και επισκευή των τοίχων του ναού, ο καθαρισμός του εσωτερικού χώρου και του περίβολου, η επισκευή του γυναικωνίτη και του εικονοστασίου, καθώς και η επισκευή του καμπαναριού.

Ο Ελληνοκύπριος επικεφαλής της Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά, Τάκης Χατζηδημητρίου,  αναφέρθηκε στη συγκίνηση των ανθρώπων, που παρευρέθηκαν στην εκδήλωση, οι οποίοι, όπως είπε, αισθάνονται ότι «συντηρείται ένα μνημείο, αλλά και η μνήμη, η κληρονομιά και η προοπτική για το μέλλον».

Ανέφερε, εξάλλου, ότι η ανθρωπότητα τιμά αυτές τις ημέρες τον εκλιπόντα πρώην Πρόεδρο της Νότιας Αφρικής Νέλσον Μαντέλα και πρόσθεσε ότι το μήνυμα για την Κύπρο είναι ότι «αυτή η έννοια της συμφιλίωσης, της συμπόρευσης, του συμβιβασμού», είναι λέξεις αναγκαίες για να υπάρχει προοπτική σε αυτόν τον τόπο».

 «Χθες είμαστε λίγοι, σήμερα είμαστε περισσότεροι, αύριο θα γίνουμε όλοι οι Κύπριοι ενωμένοι με ένα κοινό στόχο την κοινή πολιτιστική κληρονομιά της κοινής μας πατρίδας», τόνισε ο κ. Χατζηδημητρίου.

 Ο  Τουρκοκύπριος επικεφαλής της Τεχνικής Επιτροπής  Αλί Τουντζάι ανέφερε ότι η Τεχνική Επιτροπή «κατάφερε να απομονώσει το έργο της συντήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς από τη συνεχιζόμενη πολιτική διένεξη».

Εκ μέρους του Αναπτυξιακού Προγράμματος του ΟΗΕ η Tιζιανα Ζενάρο δήλωσε ότι «παραδίδουμε τα κλειδιά αυτής της εκκλησίας και είμαστε σίγουροι πως  οι δύο κοινότητες θα βρουν τον τρόπο να κρατήσουν τις πόρτες ανοιχτές».

Η Αλεσάντρα Βίζερ , εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είπε ότι το έργο της Τεχνικής Επιτροπής είναι αξιοθαύμαστο, καθώς δίνει το παράδειγμα σε όλους τους Κύπριους.

Ο συντονιστής των Τεχνικών Επιτροπών, πρέσβης Ανδρέας Πυρίσιης σημείωσε ότι « η κοινωνία των πολιτών βρίσκεται ένα βήμα μπροστά και έχει ξεπεράσει πολλούς από τους διαχωρισμούς του παρελθόντος».

Συγκίνηση εξέφρασαν με δηλώσεις τους ο Δήμαρχος Κυθρέας Πέτρος Καρεκλάς και ο Κοινοτάρχης Τραχωνίου Χαράλαμπος Αθανασίου.

Ο κ. Καρεκλάς είπε ότι η σημερινή ημέρα αποτελεί ένα θετικό βήμα για τη διάσωση της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και ένα σημάδι για τον τερματισμό των δεινών της Κύπρου. Ευχήθηκε οι κάτοικοι του νησιού να ζήσουν ειρηνικά στο μέλλον, όπως αρμόζει σε μια πραγματικά ευρωπαϊκή χώρα, με όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα διασφαλισμένα.

Ο κ. Αθανασίου ευχήθηκε από την πλευρά του να μπορέσουν να επιστρέψουν σύντομα οι κάτοικοι στο χωριό και να τελεστεί η Θεία Λειτουργία στον ναό, ενδεχομένως στις αρχές Φεβρουαρίου που εορτάζεται η Υπαπαντή  της Παναγίας.