Ὁμιλία τῆς Α.Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατὰ τὸν Ἑσπερινὸν τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου (11 Ἰουλίου 2015)

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεε, ἐκπρόσωπε τῆς Αὐτοῦ Μακαριότητος, τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου, Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Κασσανδρείας κ. Νικόδημε, Ποιμενάρχα τῆς Θεοσώστου ταύτης ἐπαρχίας, Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοὶ Ἀρχιερεῖς, Ἐντιμότατοι ἐκπρόσωποι τῶν ἀρχῶν, Ὁσιωτάτη Καθηγουμένη τῆς Ἱερᾶς Μονῆς ταύτης τοῦ υἱοῦ τῆς βροντῆς Μοναχὴ Φιλοθέη,

μετὰ τῆς περὶ ὑμᾶς Ἱερᾶς Ἀδελφότητος, Εὐλογημένοι προσκυνηταὶ τῆς χάριτος καὶ τῆς πρεσβείας τοῦ ἐν Ὁσίοις Πατρὸς ἡμῶν Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου, «Θαυμαστός», ὡς ἀληθῶς, «ὁ Θεὸς ἐν τοῖς Ἁγίοις Αὐτοῦ», ἀναφωνοῦμεν προερχόμενοι ἐκ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, πρὸς τὴν ἐνταῦθα τιμιωτάτην κληρουχίαν αὐτοῦ, ἡ ὁποία βιώνει συνεχῶς τὴν παρουσίαν τοῦ θαύματος τοῦ Κυρίου, συντελουμένου καθ᾿ ἑκάστην διὰ τῶν μαρτύρων καὶ τῆς συνεχοῦς σταυρώσεως, τὴν Μητέρα ὅλων μας Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς ὁποίας γνήσιον τέκνον καὶ ἀνάστημα ὑπῆρξεν ὁ τιμώμενος ἀπόψε Ὅσιος Παΐσιος, ὁ Ἁγιορείτης καὶ συγχρόνως Καππαδόκης καὶ οἰκουμενικὸς Ἅγιος.

Εἶναι μεγάλη ἡ χαρὰ καὶ ἡ τιμὴ τοῦ Πατριάρχου τοῦ Γένους, τοῦ Ἐπισκόπου τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ Ἀρχιεπισκόπου καὶ Πατριάρχου τῆς εὐλογημένης ταύτης περιοχῆς, νὰ τελῇ σήμερον μαζί σας τὸν πρῶτον ἑσπερινὸν τῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου, τοῦ μεγάλου αὐτοῦ Ἁγίου, τὸν ὁποῖον ἀνέδειξεν ὁ Θεὸς κατὰ τοὺς δυσκόλους αὐτοὺς διὰ τὴν Ἑλλάδα καιρούς, ὁ ὁποῖος ὡς ἄλλος ἥλιος ἀνέτειλεν ἀπὸ τὴν Καππαδοκίαν καὶ ἀπὸ τὸ Περιβόλι τῆς Παναγίας καὶ φωτίζει τὰ σκοτάδια τῆς ἀνησυχίας, τῆς ἀβεβαιότητος καὶ τῆς ἀνασφαλείας, ποὺ μᾶς τυλίγουν καθημερινῶς.

Καὶ εἶναι μαζί μας, δίπλα μας, κοντά μας, ὁ Ἅγιος –διὰ νὰ ὁμιλήσωμεν μὲ τὴν ἰδικήν του ἁπλοϊκὴν φρασεολογίαν, φρασεολογίαν ἑνὸς συγχρόνου Κοσμᾶ Αἰτωλοῦ- αὐτὰς τὰς δυσκόλους στιγμὰς καὶ μᾶς λέγει: «Μὴ φοβεῖσθε, εἶμαι μαζί σας, ὁ Θεὸς εἶναι μαζί σας, δὲν θὰ σᾶς ἀφήσῃ νὰ δοκιμασθῆτε περισσότερον ἀπὸ ὅσον ἠμπορεῖτε νὰ ἀντέξετε. Ὅλα τὰ παραχωρεῖ διὰ τὸ καλόν μας. Αἱ δυσκολίαι θὰ παύσουν μόνον μὲ τὴν δύναμιν καὶ μὲ τὴν Χάριν Του, θὰ παύσῃ ἡ τρικυμία, θὰ ἔλθῃ ἡ γαλήνη.»

Ὁ Ὅσιος Παΐσιος εἶναι ὁ Γέροντας τῆς ἀγάπης, τῆς θυσίας, τῆς πίστεως, τῆς αὐταπαρνήσεως, τῆς ἀρετῆς, τῆς καρτερίας, τῆς ὑπομονῆς, ὁ ὁποῖος μᾶς παρακολουθεῖ καὶ κατὰ τὴν ἑσπερινὴν αὐτὴν δέησιν μὲ τὴν ἀπέραντον ἀγάπην καὶ στοργήν του, μᾶς προστατεύει, μᾶς παρηγορεῖ καὶ μᾶς παρακινεῖ πρὸς ἐπιστροφὴν εἰς τὰς ἀξίας μας, τὰς ἀξίας τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ Ρωμαίϊκου Γένους μας καὶ τοῦ Ὀρθοδόξου πολιτισμοῦ μας. Ἀλλὰ συγχρόνως, ὁ Ἅγιος Παΐσιος εἶναι καὶ οἰκουμενικὸς Ἅγιος, χωρὶς ἐπίγειον πατρίδα· ἀληθινὴ πατρίδα του δὲν ἦτο οὔτε ἡ Καππαδοκία, οὔτε ἡ Κόνιτσα, οὔτε τὸ Σινᾶ, οὔτε τὸ Ἅγιον Ὄρος· πατρίς του ἦτο καὶ εἶναι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἀπὸ ὅπου καὶ κηρύττει, παρὰ τὴν ἁπλότητα καὶ τὴν πρᾳότητά του, λόγον βροντῆς, ὅπως ὁ Θεολόγος προστάτης τῆς Μονῆς ταύτης, λόγον τιμαλφῆ ἀξιῶν αἰωνίων, αἱ ὁποῖαι ὁδηγοῦν εἰς ἀνάπαυσιν καρδιῶν καὶ ψυχῶν.

Ὁ Ὅσιος Παΐσιος ἐπέλεξεν ἐκ νεότητος τὸν τρόπον τοῦ χριστανικοῦ βιώματος. Χαρακτηριστικὰ τοῦ τρόπου αὐτοῦ εἶναι τὸ σταυρικόν, τὸ μαρτυρικὸν καὶ τὸ θυσιαστικὸν στοιχεῖον. Αἱ καππαδοκικαὶ πνευματικαὶ ρίζαι καὶ πηγαί του καὶ κυρίως ὁ σπόρος τῆς ἀρετῆς, τὸν ὁποῖον ἐφύτευσεν εἰς τὴν καιομένην καρδίαν του ὁ Γέροντάς του Ὅσιος Ἀρσένιος ὁ Καππαδόκης, ὁ ὁποῖος εὑρίσκεται ἐδῶ, εἰς τὴν μοναστικὴν αὐτὴν κυψέλην, πνευματικῶς καὶ σωματικῶς μὲ τὰ τίμια λείψανά του, ἐκαρποφόρησαν εἰς τὸν Γέροντα Παΐσιον ἑκατονταπλασίως. Ὠθοῦσαν καὶ καθοδηγοῦσαν τὸν Ὅσιον εἰς ἕνα διαρκὲς μαρτύριον συνειδήσεως, τὸ ὁποῖον διελαλεῖτο εἰς τὰ ὄρη, εἰς τὴν ἔρημον, εἰς τὰ σπήλαια, εἰς τὰς Μονάς, εἰς τὰ κελλία, εἰς τὴν οἰκουμένην ἅπασαν.

Ὁ Ἅγιος ἐπέλεξεν, ἐξ ἀρχῆς τὰ δύσκολα καὶ τὰ βαριά, ὅπως ἔλεγεν ὁ ἴδιος. Ἡ ἡρωϊκὴ ἀποφασιστικότης του εἰς τὴν ἀγάπησιν τοῦ σταυροῦ καὶ τῶν δυσκολιῶν, αἱ ὁποῖαι ὁδηγοῦν μὲ βεβαιότητα εἰς τὴν ἀνάστασιν καὶ εἰς τὴν χαράν, πρέπει νὰ μᾶς προβληματίζῃ κατὰ τὴν σημερινὴν ἐποχὴν τῶν πολλῶν καὶ γενικῶν ἀλύτων ἀδιεξόδων, τὰ ὁποῖα ἀντιμετωπίζομεν οἱ ἐγγὺς καὶ οἱ μακράν.

Το σημερινὸν μήνυμα τοῦ Ἁγίου Παϊσίου μέσα εἰς τὰς πολλὰς δυσκολίας ὁλοκλήρου τοῦ κόσμου εἶναι ἡ ἐλπὶς ποὺ ἀπευθύνεται εἰς κάθε ἀπελπισμένον καὶ προβληματισμένον ἄνθρωπον. Οἱ σύγχρονοι Ἕλληνες ἀπόψε καὶ πάντοτε πρέπει νὰ ἔχωμεν ἐστραμμένην τὴν προσοχήν μας εἰς τὸν λόγον του, ὁ ὁποῖος εἶναι πάντοτε σύγχρονος καὶ ἐπίκαιρος καὶ εὐεργετικός. Ὁ λόγος του κρυστάλλινος, ὡς Λόγος τοῦ Θεοῦ, εὑρίσκει ἀπήχησιν εἰς τὴν καρδίαν κάθε Ἕλληνος, διότι ἠγάπησε –καὶ ἠγάπησε πολύ-καὶ τὴν Πατρίδα καὶ τὸν Λαόν. Εὑρίσκει ἀπήχησιν, διότι δὲν ὑπάρχει δυσκολία, τὴν ὁποίαν ἐμπειρικῶς δὲν ἔζησεν ὁ Γέροντας -ὁ Ἅγιος Παΐσιος-. Ἔτσι καὶ σήμερον μᾶς λέγει: «Δὲν ἔχετε χρήματα; Καὶ ἐγὼ δὲν εἶχα ποτέ. Ὅλα τὰ ἐμοίραζα στοὺς ἔχοντες ἀνάγκη. Εἶσθε πτωχοί; Ἐγὼ ὑπῆρξα πτωχότερος ἀπὸ σᾶς. Πεινᾶτε; Σὲ ὅλη τὴν ζωή μου ἑκουσίως πεινοῦσα. Ζοῦσα μὲ μιὰ ντομάτα, μὲ λίγο παξιμάδι, μὲ λίγο ψωμί. Κρυώνετε; Πάντοτε ἐκρύωνα καὶ δὲν ἄναβα σόμπα στὸ κελλί μου. Εἶσθε ἀσθενεῖς καὶ ταλαιπωρημένοι, χωρὶς φάρμακα, χωρὶς μέλλον; Ἤμουν ἀσθενὴς πάντοτε καὶ ποτὲ δὲν ἐζήτησα ἀπὸ τὸν Θεὸν νὰ μοῦ πάρῃ τὴν ἀσθένειαν. Πέρασα καὶ ἐγὼ ἀπὸ τὴν δίστομον μάχαιραν τῶν πόνων τῆς ἀσθενείας τοῦ καρκίνου. Πονεῖτε καὶ κλαίετε; Μιὰ ζωὴ ἐπόνεσα καὶ ἐσήκωσα τὶς ἁμαρτίες τῶν ἄλλων…».

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος ἐσφράγισε τὴν ζωήν του μὲ τὸ ἑκούσιον μαρτύριον τῆς συνειδήσεως. Τὸ μαρτύριον τῆς συνειδήσεως εἶναι τὸ ἐσωτερικὸν ἐκεῖνο βίωμα ποὺ ἕνα μόνον γνωρίζει, τὸ διδόναι καὶ τὸ προσφέρειν. Τὸ μαρτύριον τοῦτο ἦτο διὰ τὸν ἅγιον δῶρον καὶ χάρισμα· ἦτο ἡ δύναμις τοῦ Θεοῦ καὶ συγχρόνως ἡ ἰδική του δύναμις, ποὺ ἐνίσχυε τὸ ἀδύναμον καὶ ἀσθενικόν του σῶμα, ὅπως ἐνίσχυε καὶ τὸν καχεκτικὸν καὶ ἀδύναμον Ἀπόστολον Παῦλον, ὁ ὁποῖος ἔλαβε τὴν θείαν ἀπάντησιν εἰς τὴν προσευχήν του: «ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται». Τὸ μαρτύριον αὐτὸ τῆς συνειδήσεως τὸν κατέστησεν Ἅγιον και Ὅσιον καὶ Δίκαιον.

Ἡ σημερινὴ ἑσπέρα εἶναι σημαδιακή. Δὲν εἶναι μόνον ἡ πρώτη ἑορτὴ τῆς μνήμης τοῦ Ἁγίου Παϊσίου, συμπίπτουσα μὲ μίαν ἐξαιρετικῶς κρίσιμον καὶ καιρίαν διὰ τὸ Ἔθνος τῶν Ἑλλήνων στιγμήν. Εἶναι κυρίως καὶ πρωτίστως παραμυθία καὶ παρηγορία. Ἐὰν ἔχωμεν τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἐλπίδα μας εἰς Ἐκεῖνον, τότε ἔχομεν τὰ πάντα. Ἐπαναλαμβάνομεν:  Ἐὰν ἔχωμεν τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἐλπίδα μας εἰς Ἐκεῖνον, τότε μόνον ἔχομεν τὰ πάντα. Ὁ Θεὸς εἶχε πάντοτε τὴν ἀγκαλιά του ἀνοικτὴν εἰς ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος εἰσήρχετο πονεμένος καὶ ἀπογοητευμένος μέσα ἀπὸ τὴν σαθρὴν πόρταν τοῦ κελλίου τῆς Παναγούδας, ἀλλὰ ἐξήρχετο χαριτωμένος καὶ ἀναπαυμένος.  «Τὸ Γένος μας ἐπέρασε τόσες μπόρες καὶ κλυδωνισμούς», ὅπως ἔλεγεν ὁ Ἅγιος Παΐσιος, «καὶ δὲν ἐχάθηκε». Δὲν φοβούμεθα, λοιπόν, τὰς παροδικὰς θυέλλας οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες, τὰς ὁποίας μετατρέπει εἰς γαλήνην ὁ περιπατῶν ἐπὶ τῶν ὑδάτων Κύριος καὶ ἐνισχύων ἡμᾶς, ὅπως κάποτε τὸν λιποψυχήσαντα Ἀπόστολον Πέτρον.

Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ λίαν ἀγαπητά,

Ὁ Ὅσιος Παΐσιος εἶχε μεταβάλει τὴν καρδίαν του καὶ τὴν ζωήν του εἰς μίαν παγκόσμιον τράπεζαν τοῦ οὐρανοῦ. Μίαν τράπεζαν, ἡ ὁποία χωροῦσε ὅλον τὸν κόσμον. Μίαν τράπεζαν, ἀπὸ τὴν ὁποίαν ὅσα καὶ ἐὰν ἔπαιρνε κανεὶς πνευματικὰ ἀγαθά, παρέμενε πάντοτε γεμάτη. Μᾶς προβληματίζει ἀσφαλῶς ὅλους, πατέρες καὶ ἀδελφοί, ἡ στάσις ζωῆς αὐτὴ τοῦ Ἁγίου. Καὶ πρέπει νὰ μᾶς προβληματίζῃ. Ἀσφαλῶς τὸ μέλλον διὰ τὸν μὴ πιστὸν Ὀρθόδοξον Χριστιανὸν εἶναι ἀβέβαιον καὶ ζοφερόν. Τὸ φῶς εἰς τὸ τέλος τῆς σύραγγος ἴσως ἀμυδρόν. Τὸ φῶς ἐκ φωτός, ὁ Κύριός μας, ὅμως μόνος νοιάζεται δι᾿ ἡμᾶς καὶ δὲν εἶναι τὸ φῶς Του ἀμυδρόν. Μᾶς φωτίζει καὶ μας καθοδηγεῖ.

Εὐχαριστοῦμεν, Ἱερώτατε ἀδελφὲ ἅγιε Κασσανδρείας κύριε Νικόδημε, καὶ σᾶς προσωπικῶς καὶ τὴν Προεστῶσαν τοῦ Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, Γερόντισσαν Φιλοθέην, διὰ τὴν χαρὰν νὰ εὑρισκώμεθα ἀπόψε προσκυνηταὶ τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου, ἡ ἡμετέρα Μετριότης, ὁ Πατριάρχης σας, ὁ ὁποῖος ἐγνώρισε τὸν Ἅγιον καὶ ἐδιδάχθη ἀπὸ τὸ παράδειγμά του καὶ ἀπὸ τὴν διδαχήν του, καὶ ὁ ὁποῖος ἠξιώθη νὰ τὸν κατατάξῃ εἰς τὸ Ἁγιολόγιον τῆς παγκοσμίου Ὀρθοδοξίας διὰ νὰ τιμᾶται κατ᾿ ἔτος καὶ ὅλοι μας νὰ ἐπικαλούμεθα τὴν μεσιτείαν καὶ τὴν προσευχήν του. Εἴμεθα βέβαιοι ὅτι καὶ ἀπόψε καὶ πάντοτε εὑρίσκεται μαζί μας, κοντά μας, μᾶς συνοδεύει μᾶς διδάσκει, μᾶς παραδειγματίζει, φωτίζει τὴν ἀτραπὸν τῆς ζωῆς μας.

Ὁ Ὅσιος Παΐσιος λείπει σωματικῶς ἀπὸ τὴν Παναγούδα, ἀπὸ τὸ Ἠσυχαστήριόν Του, ἀπὸ τὴν μοναστικὴν κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἀπὸ τὸ πλήρωμα τῶν πιστῶν, ἀλλὰ εἶναι παρὼν εἰς τὴν ζωὴν ὅλων μας τῶν ἐπαινούντων ἀπόψε τὴν σεμνὴν καὶ τελεσφόρον ἀεὶ παρουσίαν του εἰς τὸν κόσμον, κόσμον ὀδύνης καὶ περισκέψεως, εἰς τὴν εὐλογημένην αὐτὴν Πατρίδα, χώραν χειμαζομένην ὑπὸ προβλημάτων καὶ ἐπιμόνων καταιγίδων φόβου καὶ ριπῶν ἀπογνώσεως διὰ τὸ αὔριον. Τὴν διαρκῆ παρουσίαν αὐτὴν τοῦ Ἁγίου Παϊσίου ἐπιδιώκει νὰ σημειώσῃ καὶ ἐξάρῃ ἡ προσκυνηματικὴ Πατριαρχική μας ἐπίσκεψις καὶ προσευχητικὴ δέησις σήμερα ἐδῶ, ὥστε ἡ Ἀγαθότης τοῦ Παντοδυνάμου, ἀναφαινομένη κατὰ τὸ σχέδιον τῆς Θείας Προνοίας, νὰ διαλάμψῃ ταχέως καὶ νὰ καταυγάσῃ τὰς ἀποθαρρυμένας ψυχὰς τοῦ χριστωνύμου λαοῦ. Μόνον ὁ Θεός, ταῖς πρεσβείαις τῶν Ἁγίων Του, δύναται νὰ σώσῃ τὰ ἀπολεσθέντα, νὰ ὑποδείξῃ ἐξόδους καὶ φυγὰς ἐκ τῶν ἀδιεξόδων, νὰ μετατρέψῃ σκολιὰς καὶ δυσβάτους ἀτραποὺς εἰς λεωφόρους παραμυθίας καὶ χάριτος. Εἰς τὴν εὐμένειαν τοῦ Δεσπότου μας Χριστοῦ μεγάλως συμβάλλει ἡ γνησίως οἰκουμενικὴ ἁγιότης τοῦ Γέροντος Παϊσίου.

Ἂς ἔχωμεν, ἀδελφοί, ὅλοι μας, καὶ ἂς ἔχῃ τὰς θεοπειθεῖς εὐχάς του ἡ χειμαζομένη Πατρὶς τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλλήνων εἰς τὸν ἀγῶνα διὰ ὑλικὴν καὶ πνευματικὴν ἐπιβίωσιν, εἰς τὸν ὁποῖον ἀγῶνα ὁ Ἅγιός μας, ὁ Γέροντας τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς οἰκουμένης, προπορεύεται καὶ δεικνύει τὴν ὁδόν. Ἀμήν!

-----------------------

Ὁμιλία τῆς Α.Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατὰ τὴν Θείαν Λειτουργίαν ἐν τῷ ἱερῷ Ἡσυχαστηρίῳ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου ἐν Σουρωτῇ (12 Ἰουλίου 2015)

«Ἀνέτειλεν ἡμῖν σήμερον φωταυγὴς ἑορτή», ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ καὶ τέκνα τῆς Ἐκκλησίας εὐλογημένα, «τὰς καρδίας ἡμῶν φαιδρύνουσα καὶ τὸν νοῦν πρὸς οὐρανὸν ἀναβιβάζουσα». Ἡ φωταυγὴς ἑορτὴ τῆς ἐτησίου μνήμης τοῦ  Ὁσίου καὶ Θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν Παϊσίου τοῦ Νέου, τοῦ Ἁγιορείτου, ἡ διὰ πρώτην φορὰν ἀγομένη. Χαίρει ἡ καλλίτεκνος Μήτηρ Μεγάλη τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία, χαίρει ὁ ἐξαίσιος ἁγιοθρέπτης Ἄθως, χαίρει ὁ εὐσεβὴς προσφυγικὸς κόσμος ὁ ἐκ τῆς ἁγιοτόκου Καππαδοκίας καὶ ἐν γένει Μικρᾶς Ἀσίας, χαίρει ἡ Κόνιτσα καὶ ἡ ἐκεῖσε τοῦ Στομίου Μονή, χαίρει τὸ Θεοβάδιστον Ὄρος Σινᾶ, χαίρει τὸ θεοφρούρητον τοῦτο ἱερὸν Ἡσυχαστήριον, χαίρει κάθε τόπος ποὺ εἶχε τὴν μεγάλην εὐλογίαν νὰ δεχθῇ ἐν ζωῇ τὸν νέον Ἅγιον, μέχρι καὶ τῆς ἀπωτάτης Αὐστραλίας, χαίρουν νέοι καὶ γέροντες, χαίρουν θεόφρονες πιστοὶ πάσης τάξεως καὶ παντὸς γένους, χαίρουν μονασταὶ καὶ μιγάδες, χαίρει σύμπασα ἡ Ὀρθοδοξία!

Εἰς τὰς 13 παρελθόντος Ἱανουαρίου, ἡ σεβασμία Μήτηρ πάντων ἡμῶν Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, κατόπιν εἰσηγήσεως τοῦ ὁμιλοῦντος καὶ ὁμοφώνου θετικῆς εἰσηγήσεως τῆς Συνοδικῆς Κανονικῆς Ἐπιτροπῆς, ἀνεγνώρισεν ἐπισήμως διὰ Πατριαρχικῆς καὶ Συνοδικῆς Πράξεως τὴν πρὸ πολλοῦ ὑφισταμένην εἰς τὴν συνείδησιν τοῦ χριστωνύμου πληρώματος ἀκλόνητον βεβαιότητα περὶ ἁγιότητος τοῦ Γέροντος Παϊσίου καὶ κατέγραψε τὸ ὄνομά του εἰς τὰς δέλτους τοῦ Ἁγιολογίου τῆς Ἐκκλησίας, καθορίσασα καὶ ὡς ἡμέραν ἐτησίου ἑορτασμοῦ τῆς μνήμης του τὴν 12ην Ἰουλίου, ἡμέραν κατὰ τὴν ὁποίαν τὸ ἔτος 1994 ἀνεχώρησεν ἀπὸ τὴν στρατευομένην διὰ τὴν θριαμβεύουσαν Ἐκκλησίαν κατάφορτος μὲ θείας ἀρετὰς καὶ ἄξιος ὅλων τῶν Μακαρισμῶν τοῦ Κυρίου. Καὶ συμπίπτει νὰ εἶναι μία ἀκριβῶς ἡμέρα μετὰ τὴν ἑορτὴν τῆς Ἁγίας Μεγαλομάρτυρος καὶ πανευφήμου Εὐφημίας, μετὰ τῆς ὁποίας ὁ πολὺς Παΐσιος συνεδέετο μὲ ἰδιαίτερον πνευματικὸν δεσμόν, καθ᾿ ὅσον ἠξιώθη νὰ τὴν ὑποδεχθῇ ἐπισκεπτομένην θαυμαστῶς αὐτὸν εἰς τὸ ταπεινὸν κελλίον του καὶ νὰ ἔχῃ μαζί της θεῖον συμπνευματισμόν, ὁ ὁποῖος καὶ ἐσφράγισε τὴν πρὸς τοὺς παλαιοὺς Ἁγίους βαθυτάτην ἀγάπην καὶ εὐλάβειάν του.

Εἴχομεν, ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ τὴν μεγάλην χαρὰν καὶ εὐλογίαν παρὰ Κυρίου νὰ γνωρίσωμεν προσωπικῶς ἐκ τοῦ πλησίον τὸν Ὅσιον Γέροντα καὶ νὰ τὸν συναναστραφῶμεν πολὺ πρὸ τῆς ἀνόδου ἡμῶν εἰς τὸν πάνσεπτον Ἀποστολικὸν καὶ Πατριαρχικὸν Οἰκουμενικὸν Θρόνον. Ἐδέχθημεν πολλὰς ἐκδηλώσεις ἀγάπης καὶ σεβασμοῦ ἀπὸ μέρους του καὶ ἦτο μεμαρτυρημένη ἡ ἀφοσίωσίς του πρὸς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Εἰς τὸ πρόσωπόν του ἐξ ἀρχῆς διεκρίναμεν ὄχι μόνον τὴν αὐστηρὰν ἁγιορειτικὴν μοναχικὴν ἄσκησιν καὶ τὴν ἀκριβῆ τήρησιν τῶν θείων ἐντολῶν, ἀλλὰ καὶ τὴν εἰς τὸν ὕψιστον βαθμὸν καλὴν ἀλλοίωσιν τῆς δεξιᾶς τοῦ Ὑψίστου, τὴν ὁποίαν προέδιδε κάθε του λόγος, κάθε του κίνησις, κάθε ἔκφρασις τοῦ προσώπου, κάθε βλέμμα, καθὼς καὶ ἡ παρουσία εἰς αὐτὸν μεγάλων καὶ ἐπιζήλων ἁγιοπνευματικῶν χαρισμάτων, τὰ ὁποῖα ἦτο ἀδύνατον νὰ ἀποκρυβοῦν. Ἐγνωρίσαμε τὸν ἀληθῆ ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος «τὴν σάρκα ἐσταύρωσε σὺν τοῖς παθήμασι καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις» (Γαλ. 5, 24). Τὸν ἄνθρωπον τῆς θυσιαστικῆς ἀγάπης, τόσον πρὸς τὸν Θεόν, ὅσον καὶ πρὸς τὸν συνάνθρωπον. Τὸν ἄνθρωπον τῆς βαθυτάτης ταπεινώσεως, τῆς ἰωβείου ὑπομονῆς καὶ μαρτυρικῆς ἐγκαρτερήσεως. Τὸν Μάρτυρα κατὰ τὴν προαίρεσιν. Τὸν πιστὸν τῆς πλήρους καὶ ὁλοτελοῦς ἐγκαταλείψεως εἰς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Τὸν ἄνδρα τῶν ἐπιθυμιῶν τοῦ Πνεύματος. Τὸ ἀγλαόκαρπον δένδρον, τὸ ὁποῖον ἔθρεψε, τρέφει καὶ μέχρι συντελείας τοῦ αἰῶνος θὰ τρέφῃ πολλοὺς εὐσεβεῖς καὶ φιλαγίους, πολλοὺς θεόφρονας καὶ ἐραστὰς τῆς ἄνω Ἱερουσαλήμ, τῆς ἐλευθέρας, ἔνθα ἡ κατάπαυσις τῶν πρωτοτόκων. Εἴδομεν εἰς τὸ γλυκὺ πρόσωπόν του μίαν διαρκῶς ἀνημμένην λαμπάδα καθαρᾶς καὶ θεοπειθοῦς προσευχῆς ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας καὶ ὅλου τοῦ κόσμου. Ἕνα ἐκμαγεῖον τῆς ἁγνοτέρας χριστιανικῆς ἀρετῆς. Ἕνα ὁλοφώτεινον ὑπόδειγμα συστηματικῆς καὶ ἄκρως συνεποῦς βιώσεως τοῦ Εὐαγγελίου! Ἡ ὅλη του βιοτή, ὅπως ἐπιγραμματικῶς τονίζει καὶ τὸ δεύτερον Κάθισμα τοῦ Ὄρθρου, ἦτο «ἀδιάλειπτος εὐχή, φύσεως βία διαρκής, ὑπομονὴ ἐν πειρασμοῖς, εὐχαριστία ἐν παντί». Παραλλήλως, τὸν ἐγνωρίσαμεν ὡς ἄνθρωπον προσγειωμένον εἰς τὴν ἐποχήν του, ἀκριβῆ γνώστην τῶν προβλημάτων της, τῶν κινδύνων της, τῶν αἰτίων τῆς κακοδαιμονίας της, καθὼς καὶ τῆς ἀγωνίας καὶ ἀνασφαλείας τοῦ ἀνθρώπου τοῦ εἰκοστοῦ αἰῶνος καὶ τῶν φόβων του. Ἕνα ἄνθρωπον, ποὺ ἐβίωνε καθημερινῶς τὴν μετάνοιαν ὡς ἀσφαλῆ ὁδὸν ὑπερβάσεως ὅλων τῶν προβλημάτων καὶ δὲν ἔπαυε νυχθημερὸν νὰ προσφέρῃ ἀναλισκόμενος ἀγογγύστως καὶ δαπανώμενος καὶ βοηθῶν κάθε ἕνα, ὁ ὁποῖος ἐκλυδωνίζετο εἰς τὸ πολυτάραχον πέλαγος τοῦ βίου, καὶ μάλιστα τοὺς νέους καὶ τὰ παιδία, ποὺ τὸν ἠγάπησαν καὶ τὸν ἐνεπιστεύθησαν εἰς ὑπέρτατον βαθμόν. Συνεδύαζε τὴν αὐστηρότητα τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ μὲ τὴν γλυκεῖαν συμπάθειαν τοῦ μεγάλου Μωϋσέως· τὴν προφητικὴν φανέρωσιν τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ μὲ τὴν διάκρισιν, καθὼς καὶ μὲ ἕνα λεπτὸν καὶ πηγαῖον χιοῦμορ ποὺ ἀνέπαυε. Ἐδίδασκεν ὡς ταπεινὸς μαθητὴς τῆς Ἐκκλησίας, ὡς ἔχων καὶ αὐτὸς ἀνάγκην διδαχῆς καὶ μαθητείας, ὡς εἰς τὸ αὐτὸ μὲ τὸν ἀκροατήν του ἐπίπεδον εὑρισκόμενος. Οὐδέποτε ἀπὸ καθέδρας, οὐδέποτε μὲ ἴχνος φαρισαϊκῆς αὐταρκείας καὶ αὐταρεσκείας! Γενικῶς, ἐβλέπομεν εἰς τὸν Γέροντα Παΐσιον πλούσιον τὸν καρπὸν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὁ ὁποῖος κατὰ τὸν Ἀπόστολον εἶναι: «ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πρᾳότης, ἐγκράτεια» (Γαλ. 5, 23). Ἀλλά, πολὺ πέραν τούτων, ἐβλέπομεν τὴν Χάριν τοῦ Θεοῦ νὰ βεβαιώνῃ καὶ νὰ ἐπισφραγίζῃ τοὺς λόγους του διὰ πλήθους σημείων καὶ θαυμάτων, κατὰ τὸ ἁγιογραφικόν: «τοῦ Κυρίου συνεργοῦντος καὶ τὸν λόγον βεβαιοῦντος διὰ τῶν ἐπακολουθούντων σημείων» (Μᾶρκ. 16, 20). Εἴχομεν ὡς ἐκ τούτου ἐξ ἀρχῆς τὴν βεβαιότητα ὅτι ἐπρόκειτο περὶ ἑνὸς ζῶντος Ἁγίου, ἐφαμίλλου τῶν παλαιῶν Ἁγίων, ὅπως ἄλλωστε συνέβαινε καὶ μὲ τὸν σύγχρονόν του πολυχαρίτωτον Ἅγιον Πορφύριον τὸν Καυσοκαλυβίτην, τὸν Γέροντα τῶν Ἀθηνῶν καὶ πολυφαῆ καὶ ἐκεῖνον ἀστέρα τῆς Οἰκουμένης, τὸν ὁποῖον ἐπίσης ἐγνωρίσαμεν ἔτι ζῶντα. Ἐντεῦθεν καὶ ἐθεωρήσαμεν ἱερὸν χρέος νὰ ἔλθωμεν σήμερον μετὰ τῆς συνοδείας μας ἀπὸ τὴν μαρτυρικὴν Καθέδραν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου νὰ προσκυνήσωμεν τὸν ὄλβιον τάφον, ποὺ ἔχει τὸ προνόμιον νὰ κρατῇ τὸ ἱερὸν λείψανόν του καὶ ἔχει ἤδη ἀναδειχθῇ ἄμισθον ἰατρεῖον σωματικῶν καὶ ψυχικῶν νοσημάτων τῶν προσερχομένων μετὰ πίστεως, καὶ νὰ προστῶμεν προσωπικῶς τῆς πρώτης ἐπισήμου καὶ δημοτελοῦς πανηγύρεώς του, ἐφ᾿ ᾧ καὶ ἐκφράζομεν πολλὰς εὐχαριστίας, τόσον πρὸς τὸν Μακαριώτατον ἀδελφὸν καὶ συλλειτουργὸν Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμον, ὅσον καὶ πρὸς τὸν ἐπιχώριον Μητροπολίτην, τὸν Ἱερώτατον Ἀδελφὸν ἅγιον Κασσανδρείας κύριον Νικόδημον, καὶ πρὸς τὴν Ὁσιωτάτην Ἡγουμένην καὶ ὅλην τὴν θεοφιλῆ Ἀδελφότητα τοῦ Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου «Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὁ Θεολόγος».

Ἐκοσμεῖτο ὁ Ἅγιός μας, ὅπως ὅλοι γνωρίζετε, μὲ πλῆθος χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος: Ἰαματικόν, διακριτικὸν τῶν πνευμάτων, διορατικόν, προφητικὸν κ.λ.π. Ὅσον ἀφορᾶ ἰδίως εἰς τὸ τελευταῖον, παρατηροῦμεν μίαν ἐπίμονον καὶ ὄχι πάντοτε ὑγιῆ ἐνασχόλησιν μερικῶν, οἱ ὁποῖοι, ἐκ μέρους συνήθως γινώσκοντες, σπεύδουν νὰ ἀπομονώσουν, νὰ ἀξιολογήσουν καὶ ἑρμηνεύσουν κατὰ τὸ δοκοῦν ὡρισμένους λόγους τοῦ Ἁγίου, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ δημιουργοῦν πολλὰ προβλήματα, νὰ ταράζουν συνειδήσεις, νὰ ἐξάπτουν τὴν φαντασίαν. Αὐτοί, ἂς μὴ σπεύδουν καὶ ἂς ἀφήσουν τὸν Θεὸν νὰ ρυθμίζῃ τὸ μέλλον καὶ τὰς τύχας τῆς Ἐκκλησίας. Ἐμεῖς χρέος ἔχομεν νὰ γρηγορῶμεν, νὰ προσευχώμεθα, νὰ φυλάσσωμεν τὴν ἱερὰν παρακαταθήκην τῆς Πίστεως καὶ νὰ ἀγωνιζώμεθα μὲ πολὺ «φιλότιμον», ὅπως ἐτόνιζεν πάντοτε ὁ Ἅγιος, νὰ εὐαρεστήσωμεν παντοιοτρόπως τῷ Κυρίῳ. Πρὸς τούτοις, ἕνα τῶν πλέον χαρακτηριστικῶν ἁγιοπνευματικῶν χαρισμάτων ποὺ ἐκόσμουν τὸν Ἅγιον Παΐσιον ἦτο, ἀγαπητοί, τὸ χάρισμα τῆς παραμυθίας· τῆς παρηγορίας. Δὲν ἦτο ἁπλῶς ὁ Ἅγιός μας ἕνας πρόθυμος ὦμος, εἰς τὸν ὁποῖον ἠδύνατο νὰ ἀκουμβήσῃ ὁ πονεμένος σύγχρονος ἄνθρωπος καὶ νὰ λάβῃ ἀνακούφισιν. Ἦτο μία πολυχεύμων, πολύκρουνος πηγὴ παρηγορίας ἀληθοῦς καὶ ἐμπραγμάτου. Ὁ ἐνοικῶν ἐντός του Παράκλητος, τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, τοῦ ἔδιδεν ὄχι μόνον λόγον παρακλητικόν, ἀλλὰ καὶ χάρισμα νὰ στηρίζῃ, νὰ ἀναπτερώνῃ τὸ φρόνημα, νὰ χαροποιῇ, νὰ ἐνθουσιάζῃ, νὰ δίδῃ ἐλπίδα καὶ φῶς καὶ ὀξυγόνον ζωῆς! Πόσοι ἀπηλπισμένοι δὲν εὗρον ἐλπίδα καὶ θάρρος! Πόσοι ἐξηρτημένοι ἀπὸ νευρολογικὰς νοσηλείας καὶ ψυχοφάρμακα δὲν εὗρον πλησίον του πλήρη ὑγείαν ψυχῆς καὶ σώματος! Τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν, ἴσχυε καὶ δι᾿ αὐτὸν ὁ λόγος, ποὺ ὁ Χριστὸς εἶχεν εἴπει περὶ τοῦ ἑαυτοῦ Του: «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς» (Ματθ. 11, 28). Καί, πῶς νὰ μὴν ἴσχυεν, ἀφοῦ ὁ Γέρων Παΐσιος μὲ τὸν ὅλον βίον καὶ τὴν πολιτείαν του ἦτο μία ζωηρὰ καὶ ἀνάγλυφος φανέρωσις τοῦ Χριστοῦ εἰς τὴν ἐποχήν μας; Τοῦτο ἰσχύει πολὺ περισσότερον μετὰ τὴν ὁσιακὴν κοίμησίν του καὶ τὴν εἴσοδόν του εἰς τὸ φῶς καὶ τὴν χαρὰν τῆς οὐρανίου Βασιλείας. Ἡ ἐπίκλησις τοῦ ὀνόματός του, ἡ προσκύνησις τοῦ τάφου καὶ τῆς εἰκόνος του, ἡ ψαλμῳδία τῆς Παρακλήσεώς του, ἡ μελέτη τοῦ βίου του καὶ τῶν λόγων του, τόσον μέσα ἀπὸ τὴν ὡραίαν καὶ πολύτιμον σειρὰν βιβλίων, τὰ ὁποῖα ἔχει ἤδη ἐκδώσει τὸ ἱερὸν τοῦτο Ἡσυχαστήριον, ὅσον καὶ ἀπὸ τὸ λίαν ἀξιόλογον ἐκεῖνο βιβλίον τοῦ μακαριστοῦ ἁγιορείτου Γέροντος Ἰσαάκ, ποὺ μετεφράσθη προσφάτως καὶ εἰς τὴν τουρκικήν γλῶσσαν, ἔχουν μεταμορφώσει πολλοὺς ἀνθρωπίνους χειμῶνας εἰς ἀνοίξεις, ἀποδιώκουν τὰ νέφη τῶν λυπηρῶν, διασκεδάζουν τὰς ζάλας τοῦ βίου, φυγαδεύουν τὸ σκότος τῆς μελαγχολίας καὶ τῆς ἀπελπισίας, χαρίζουν φῶς Χριστοῦ καὶ νόημα νέας ζωῆς! Καὶ ἐπειδὴ αἱ ἡμέραι τὰς ὁποίας διερχόμεθα εἶναι πολὺ κρίσιμοι διὰ τὸ Γένος, καλὸν εἶναι νὰ ἐνθυμηθοῦμε ἐδῶ ἕνα λόγον του ἀναφερθέντα δι᾿ ἀναλόγους ἡμέρας τοῦ παρελθόντος: «Ἂν καὶ γίνεται τόσο βράσιμο, νιώθω μέσα μου μιὰ παρηγοριά, μιὰ σιγουριά… Ὑπάρχει μία μερίδα Χριστιανῶν, στοὺς ὁποίους ἀναπαύεται ὁ Θεός. Ὑπάρχουν ἀκόμη οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ, οἱ ἄνθρωποι τῆς προσευχῆς, καὶ ὁ καλὸς Θεὸς μᾶς ἀνέχεται καὶ πάλι θὰ οἰκονομήσῃ τὰ πράγματα. Αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι τῆς προσευχῆς μᾶς δίνουν ἐλπίδα. Μὴ φοβεῖσθε! Περάσαμε σὰν Ἔθνος τόσες μπόρες καὶ δὲν χαθήκαμε… Οὔτε καὶ τώρα θὰ χαθοῦμε! Ὁ Θεὸς μᾶς ἀγαπᾶ!» (Λόγοι Β΄, Πνευματικὴ Ἀφύπνιση). Ἂς ἀκούσωμε καὶ ἐμεῖς, ἀγαπητοί, πολὺ προσεκτικὰ αὐτὴν τὴν φωνὴν τοῦ Ἁγίου καὶ ἂς ἐπιδοθῶμεν εἰς ἐκτενεῖς προσευχὰς καὶ δεήσεις ἐν μετανοίᾳ, ἐν ταπεινώσει, ἐν ἐξομολογήσει καὶ συντριβῇ καρδίας καὶ ἂς ἐναποθέσωμεν μὲ πίστιν, δηλαδὴ μὲ ἀπόλυτον ἐμπιστοσύνην, «ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους καὶ πᾶσαν τὴν ζωὴν ἡμῶν» εἰς τὸν Χριστόν, τὸν ἀληθινὸν καὶ φιλάνθρωπον Θεὸν ἡμῶν, καὶ σήμερον ἀκριβῶς, ποὺ αἱ κεφαλαὶ τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως ἐξετάζουν ἀπὸ κοινοῦ τὸ σήμερον καὶ τὸ αὔριον τῆς Ἑλλάδος, καὶ ἑτοιμάζονται νὰ λάβουν κρισίμους ἀποφάσεις, αἱ ὁποῖαι μέλλουν νὰ σφραγίσουν τὴν ζωὴν καὶ τὴν πορείαν τοῦ εὐσεβοῦς Ἑλληνικοῦ λαοῦ. Ἀλλὰ καὶ καθημερινῶς ἂς δεώμεθα ἀπὸ καρδίας ὑπὲρ τοῦ Γένους, ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας καὶ ὑπὲρ πάσης ψυχῆς ἐν δοκιμασίᾳ, ἐν ἀνάγκῃ καὶ πάσῃ περιστάσει ὑπαρχούσης. «Μὴ φοβεῖσθε!... Ὁ Θεὸς μᾶς ἀγαπᾶ!»

Λοιπόν, «δεῦτε, πιστοί, τῆς Παϊσίου τραπέζης ἐνθέως μετάσχωμεν». Ἂς ἐγκύψωμεν μὲ προσοχὴν εἰς τὰς λεπτομερείας τοῦ βίου καὶ τῆς πολιτείας του, ἂς μαθητεύσωμεν ταπεινῶς εἰς τοὺς λόγους καὶ τὰς συμβουλάς του, ἂς καθρεπτισθῶμεν ὅλοι, κληρικοί, μοναχοὶ καὶ λαϊκοί, μικροὶ καὶ μεγάλοι, εἰς τὸ ἅγιον καὶ φωτεινὸν παράδειγμά του, ἐπικαλούμενοι πυκνῶς τὴν βοήθειαν καὶ συναντίληψίν του καὶ τὰς πρὸς Θεὸν πρεσβείας του, γνωρίζοντες ὅτι «πολὺ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη» (Ἰακ. 5, 16). Εὐχόμενοι ἔτη πολλά, ὑγιεινὰ καὶ σωτήρια εἰς ὅλους, καταστέφομεν ἰδιαιτέρως τὴν ἱερὰν τοῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητα μὲ ὁλόθυμον Πατριαρχικὴν εὐλογίαν καὶ εὐχήν, προτρεπόμενοι «περισσεύειν μᾶλλον» εἰς ὁσιακὰ ἀθλήματα καὶ εὐαγγελικὰς ἐπιτυχίας, ἐπὶ χαρᾷ καὶ ἀγαλλιάσει τῶν οὐρανίων προστατῶν αὐτῆς: Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου καὶ Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου, καὶ οἰκοδομῇ τοῦ προστρέχοντος ἐνταῦθα πιστοῦ λαοῦ. Ἀμήν!