Του Διακόνου Φοίβου Παναγιώτου

Πραγματοποιήθηκε και εφέτος, συν Θεώ, η καθιερωμένη προσκυνηματική εκδρομή στην Ελλάδα από τις 11-18 Νοεμβρίου 2013, επί τη ευκαιρία του 22ου ετήσιου μνημoσύνου του Γέροντος Ιακώβου Τσαλίκη, ο οποίος εκοιμήθη στις 21 Νοεμβρίου 1991, στην Ιερά Μονή του Οσίου Δαυίδ του Γέροντος στη Βόρειο Εύβοια. Ο γέρων Ιάκωβος είναι ο πνευματικός πατέρας του Μητροπολίτης μας και χάριν αυτού αισθανόμαστε όλοι στη Μητροπόλης μας ότι τον έχουμε στον ουρανό συμπαραστάτη και βοηθό στην κάθε μας στιγμή. Το προσκύνημα αυτό είναι προσκύνημα ευχαριστίας και τιμής προς τον γέροντα του επισκόπου μας.

Ευλαβείς προσκυνητές από κοινότητες της Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου, συνοδευόμενοι από τον Αρχιμανδρίτη της Μητροπόλεώς μας π. Ιάκωβο Καλογήρου και τον γράφοντα, διάκονο Φοίβο Παναγιώτου, αναχωρήσαμε τη Δευτέρα το πρωί, 11 Νοεμβρίου, από το αεροδρόμιο της Λάρνακας, φτάνοντας στην Αθήνα. Από εκεί επιβιβαστήκαμε σε λεωφορεία, ξεκινώντας την περιδιάβασή μας σε θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία της ευρύτερης περιοχής της Πελοποννήσου.

Πρώτος σταθμός της ιεράς απόδρασής μας υπήρξε η ιερά μονή του Οσίου Παταπίου στο Λουράκι Κορινθίας. Εκεί είχαμε τη μεγάλη ευλογία να προσκυνήσουμε το ιερό σκήνωμα του Οσίου, το οποίο βρίσκεται στο βάθος ενός απέριττου σπηλαίου. Η μονή δεσπόζει σε μια απότομη πλαγιά στα Γεράνεια Όρη και η θεά από εκεί είναι μαγευτική. Το βράδυ διανυκτερεύσαμε σε ξενοδοχείο της περιοχής.

Την επόμενη μέρα, Τρίτη, 12 Νοεμβρίου, επισκεφθήκαμε το Ναύπλιο, παλαιά πρωτεύουσα της Ελλάδος. Εκεί είχαμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε το Παλαμήδι, ενετικό φρούριο με 999 σκαλοπάτια, το Μπούρτζι μικρό φρούριο χτισμένο σε νησίδα μέσα στο λιμάνικαι την Ακροναυπλία έτερο φρούριο ενετικό, επί της ομώνυμης χερσονησίδας, καθώς και τόπος δολοφονίας του Ιωάννη Καποδίστρια πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδος. Αποχαιρετίσαμε το Ναύπλιο και κατευθυνθήκαμε στην περιοχή της Κυνουρίας, όπου βρίσκεται η ιερά μονή της Παναγίας της Μαλεβής. Εκεί προσκυνήσαμε τη θαυματουργή μυροβλύζουσα εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που φυλάσσεται στο καθολικό της μονής, γνωστή για τη πληθώρα θαυμάτων που επιτελεί αδιαλείπτως σε ευλαβείς χριστιανούς. Η θαυματουργός εικόνα, όπως γνωρίζομε από την παράδοση είναι μία από τις εβδομήκοντα εικόνες που ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Στη συνέχεια, γευματίσαμε στην περιοχή του Αγίου Πέτρου Κυνουρίας και κατόπιν αναχωρήσαμε για το εκκλησάκι της Αγία Θεοδώρας στη Βάστα Αρκαδίας.  

Στο σημείο αυτό αξίζει να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στο ναό της Αγίας Θεοδώρας, αφού αποτελεί μοναδικό φαινόμενο και είναι από τα πιο αξιόλογα αξιοθέατα της Αρκαδίας. Βρίσκεται κοντά στο χωριό Βάστα της Μεγαλόπολης Αρκαδίας σε μια κατάφυτη ειδυλλιακή ρεματιά με πυκνό δάσος από θεόρατες βελανιδιές. Συνοπτικά, σύμφωνα με την παράδοση, κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου που υπέστη η αγία και καθώς ξεψυχούσε, είπε:«Κάνε Κύριε τα χρόνια μου να γίνουν δέντρα και το αίμα μου νερό να τα ποτίζει»και ξαφνικά, ένα ρυάκι σχηματίστηκε με ορμητικό νερό. Αργότερα, στο σημείο εκείνο φτιάχτηκε ένα εκκλησάκι εις μνήμη της Αγίας Θεοδώρας όπου μεταφέρθηκαν και θάφτηκαν τα λείψανά της. Με την ολοκλήρωση του ναϋδρίου αυτού, φύτρωσαν 17 δέντρα στη στέγη του όσα και τα χρόνια της Θεοδώρας όταν θανατώθηκε.

Το ίδιο βράδυ διανυκτερεύσαμε στη Σπάρτη και την επομένη, Τετάρτη, 13 Νοεμβρίου επισκεφθήκαμε το Γύθειο, την ιστορική κωμόπολη και λιμένα, που βρίσκεται στη νότια  κοντά στις εκβολές του ποταμού Ευρώτα. Στη συνέχεια, κατευθυνθήκαμε στηΜάνη Λακωνίας, με το άγριο τοπίο της και με τους επιβλητικούς πύργους. Το έδαφος εκεί είναι τραχύ και άγονο με πολλά σπήλαια, απότομες ακτές, καλντερίμια και φαράγγια. Στην ευρύτερη περιοχή βρίσκονται οι 98 από τους 118 παραδοσιακούς οικισμούς της Πελοποννήσου. Τα χωριά της θεωρούνται από τα γραφικότερα, καθώς έχει διατηρηθεί η τοπική αρχιτεκτονική κι έχουν το καθένα τη δική του ιστορία. Οι κάτοικοί της φημίζονται για αρετές όπως το ψυχικό θάρρος, το φιλότιμο, η φιλοπατρία και επιδεικνύουν μεγάλο σεβασμό στις παραδόσεις, την οικογενειακή τιμή και τους νεκρούς.

Κατόπιν είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε το Σπήλαιο Γλυφάδα (ή Βλυχάδα) Διρού που αποτελεί, χωρίς υπερβολή, ένα από τα ωραιότερα σπήλαια στον κόσμο. Βρίσκεται στα δυτικά παράλια της Λακωνικής Χερσονήσου, στον Όρμο του Διρού. Κάτω από το λιτό τοπίο της Μάνης, η φύση με ασύγκριτη τέχνη και υπομονή σμίλεψε ένα θαύμα πέρα από κάθε φαντασία. Κατάλευκοι σταλακτίτες και σταλαγμίτες, εντυπωσιακές κουρτίνες και αστραφτεροί κρύσταλλοι στολίζουν κάθε γωνιά του σπηλαίου, δημιουργώντας ένα απαράμιλλο θέαμα. Το σπηλαίο άρχισε να σχηματίζεται πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Οι σταλακτίτες και οι σταλαγμίτες, που σήμερα βρίσκονται κάτω από το νερό, σχηματίστηκαν όταν η επιφάνεια της θάλασσας βρισκόταν πολύ χαμηλότερα από το σημερινό της επίπεδο. Ξεναγηθήκαμε με βάρκα ενώ υπάρχει και ένα τμήμα του σπηλαίου όπου ο επισκέπτης είναι πεζός. Το απόγευμα της ίδιας μέρας, επισκεφτήκαμε τον ναό του Άγιου Νίκωνος του Μετανοείτε, πολιούχο και προστάτη της Σπάρτης, όπου εκεί ψάλαμε παράκληση στον Άγιο. Το βράδυ διανυκτερεύσαμε στη Σπάρτη.

Την  Πέμπτη, 14 Νοεμβρίου, αναχωρήσαμε για την Καστροπολιτεία του Μυστρά με τις πολλές εκκλησίες.Ο Μυστράς ήταν Βυζαντινή πολιτεία της Πελλοπόνησου και απέχει έξι χιλιόμετρα ΒΔ της Σπάρτης. Σήμερα είναι ερειπωμένος, αν και έχουν αναστηλωθεί ορισμένα κτίσματα, όπως τα παλάτια, και αποτελεί πολύτιμη πηγή για τη γνώση της ιστορίας, της τέχνης και του πολιτισμού των δύο τελευταίων αιώνων του Βυζαντίου.

Επόμενός μας σταθμός υπήρξε η ανδρική ιερά μονή Αγίων Τεσσαράκοντα Μεγαλομαρτύρων. Το μοναστήρι αυτό είναι κτισμένο σε μία περιοχή με σπάνιο φυσικό κάλλος, η οποία διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις για ησυχαστική ζωή. Εκεί μας καλωσόρισε ο ηγούμενος της μονής, Κύπριος στην καταγωγή, και προσκυνήσαμε τα ιερά λείψανα των Αγίων.

Στη συνέχεια, φτάσαμε στην όμορφη Μονεμβασιά. Η Μονεμβασιά είναι μια μικρή ιστορική πόλη της ανατολικής Πελοποννήσου, της επαρχίας Επιδαύρου Λιμηράς, στο Νομό Λακωνίας. Είναι περισσότερο γνωστή από το μεσαιωνικό φρούριο, επί του ομώνυμου "Βράχου της Μονεμβασιάς", που αποτελεί στην κυριολεξία μικρή νησίδα που συνδέεται με γέφυρα σε σχηματιζόμενο λαιμό συνολικού μήκους 400 μέτρων με τη σημερινή παράλια κατ΄ έναντι πόλη επί της λακωνικής ακτής. Το βράδυ διανυκτερεύσαμε στην πόλη της Σπάρτης.

Την Παρασκευή, 15 Νοεμβρίου, αναχωρήσαμε για την ιστορική και μαρτυρική πόλη των Καλαβρύτων. Εκεί επισκεφτήκαμε  την Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας, η οποία το 1821 αποτέλεσε το κέντρο της Εθνεγερσίας κατά των Τούρκων, με την ύψωση του Λαβάρου και την ορκωμοσία των αγωνιστών από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό. Όμως, νέες διώξεις, εκτελέσεις και καταστροφές είδε το μοναστήρι από τα Ναζιστικά στρατεύματα το σκληρό Δεκέμβριο του 1943.Στο μοναστήρι βρίσκεται το Λάβαρο της ορκωμοσίας των αγωνιστών του 1821, η πρώτη δηλαδή σημαία του Ελληνικού Έθνους. Επίσης, ξεχωρίζει η κάρα του Αγίου Αλεξίου του ανθρώπου του Θεού, πολιούχου των Καλαβρύτων, η μνήμη του οποίου τιμάται στις 17 Μαρτίου, και είναι δωρεά του Αυτοκράτορα Εμμανουήλ Παλαιολόγου το 1398. Υπάρχουν, ακόμη, η κάρα του Αγίου Φιλαρέτου του Ελεήμονος, του Αγίου Παντελεήμονος, της Αγίας Παρασκευής και των Αγίων Αναργύρων.

Ακολούθως, είχαμε την τιμή να δούμε από κοντά το Μνημείο των Καλαβρυτινών, που ίσταται εκεί για να θυμίζει την σφαγή των Καλαβρύτων. Συγκριμένα, αναφέρεται στην εξολόθρευση του ανδρικού πληθυσμού και την επόμενη συνολική καταστροφή της πόλης των Καλαβρύτων στην Ελλάδα, από Γερμανούς στρατιώτες, κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου στις 13 Δεκεμβρίου του 1943, φέρνοντας στο νου το πεζογράφημα του Γιώργου Ιωάννου «†13-12-43». Εν συνεχεία, κατευθυνθήκαμε στο Μέγα Σπήλαιο είναι ιστορικό μοναστήρι των Καλαβρύτων. Ένα από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα της Ορθοδοξίας στον Ελληνικό χώρο.Εξέχουσα θέση, μεταξύ των ιερών κειμηλίων της Μονής, κατέχει η Θαυματουργή Ιερή Εικόνα της Παναγίας της Μεγαλοσπηλαιώτισσας, που είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά.

Επόμενή μας επίσκεψη αποτέλεσε τοΑίγιο και η Παναγία η Τρυπητή. Το Ιστορικό Προσκύνημα «Ζωοδόχος Πηγή» γνωστό ως «Παναγία η Τρυπητή» του Αιγίου ευρίσκεται στην παραλία Αιγίου, κτισμένο σε απόκρημνο βράχο ύψους 30μ. από την επιφάνεια της θάλασσας, μέσα σε Σπήλαιο (τρύπα), εξ ου και το όνομά της. Εκεί ψάλθηκε παράκληση. Κατόπιν, πραγματοποιήσαμε σταθμόστον Ισθμό της Κορίνθου, που ενώνει τη Στερεά Ελλάδα με την Πελοπόννησο, για να δούμε το κανάλικαι στη συνέχεια διανυκτερεύσαμε στο Λουτράκι.

Το Σάββατο, 16 Νοεμβρίου, αποχαιρετίσαμε την Πελοπόννησο και αναχωρήσαμε για την Χαλκίδα με κατεύθυνση τον ιερό ναό του Οσίου Ιωάννου τουΡώσου στο Προκόπι Ευβοίας. Εκεί είχαμε την ευλογία να ψάλουμε την παράκληση στον Άγιο και να προσκυνήσουμε το ιερό λειψάνου του, γαληνεύοντας τις καρδιές μας και γεμίζοντάς τες με αναστάσιμη ελπίδα και διάθεση μετανοίας.Έπειτα, απολαύσαμε δωρεάν γεύμα, προσφορά της Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου.

Το άγιο οδοιπορικό μας κορυφώνεται με την άφιξή μας στην Ιερά Μονή Οσίου Δαυίδ. Στον ναό του μοναστηριού φυλάσσονται σε καλλίτεχνη λειψανοθήκη τα ευωδιάζοντας και θαυματουργά οστά του Οσίου Δαυίδ του Γέροντος, τα οποία είχαμε την ευλογία να προσκυνήσουμε, το θυμιατό και το πετραχήλι του Αγίου (ρωσικής προέλευσης) και άλλα πολύτιμα κειμήλια.

Η ιερά μονή του Οσίου Δαυίδ είναι πολύ γνωστή για τις θείες αρετές ενός χαρισματικού γέροντα μοναχού του μακαριστού Ιακώβου, που για πολλά χρόνια και μέχρι το τέλος της ζωής του υπήρξε ο ηγούμενός της. Ο βίος αυτού του γέροντα αποτελεί τον λόγο για τον οποίο έλαβε χωρά και αυτή τη χρονιά η εν λόγω εκδρομή της Μητροπόλεώς μας στην Ελλάδα.

Με θρησκευτική ευσέβεια τελέστηκε ο εσπερινός, κατά τη διάρκειά του οποίου χοροστάτησε ο Μητροπολίτης Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσόστομος, ο οποίος μας υποδέχτηκε με πατρική αγάπη. Κατόπιν, πορευθήκαμε προς το ασκητήριο του Οσίου Δαυίδ, όπου εκεί ψάλθηκε παράκληση. Το βράδυ μάς φιλοξένησαν με ιδιαίτερη διακονία οι μοναχοί της μονής.

Την επόμενη μέρα, το πρωί, Κυριακή 17 Νοεμβρίου, με αισθήματα χαρμολύπης τελέσθηκε  αρχιερατική Θεία Λειτουργία και το ετήσιο Μνημόσυνο του μακαριστού Γέροντος και Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Αρχιμανδρίτου Ιακώβου Τσαλίκη, με αφορμή των συμπλήρωση 22 ετών από την μακαρία Κοίμησή του (+21 Νοεμβρίου 1991). Στη Θεία Λειτουργία και στο Μνημόσυνο προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσόστομος, συλλειτουργούντων πολλών ιερέων και Διακόνων. Σύσσωμοι οι προσκυνητές της οδοιπορίας μας ομολόγησαν ότι βρέθηκαν εκεί για να λάβουν την Χάρη του Οσίου Δαυίδ, αλλά και να προσκυνήσουν τον Τάφο του Γέροντος Ιακώβου, ο οποίος αγάπησε πολύ το Θεό, αγωνιζόμενος το μαρτύριο της συνειδήσεως σε ολόκληρη την επίγεια ζωή του και αναπαύοντας πολλούς ανθρώπους ποικιλοτρόπως, πάλαι τε και επ’ εσχάτων. Οι ευχές του ας μας συνοδεύουν στη βιωτή μας.

Το μεσημέρι κατευθυνθήκαμε προς την Ιερά Μονή Μακρυμάλλη στα Ψαχνά Ευβοίας. Η Ιερή Μονή Μακρυμάλλη Παναγίας Θεοτόκου, βρίσκεται 7 χλμ από τα Ψαχνά Ευβοίας. Πρόκειται για ανδρική μονή και είναι χτισμένη σε πλαγιά πευκόφυτου λόφου, σε υψόμετρο 290 μέτρων. Είναι αφιερωμένη στην Παναγία και γιορτάζει στις 15 Αυγούστου. Επίσης γιορτάζει την μνήμη του Αγίου Παρθενίου, επισκόπου Λαμψάκου, στις 7 Φεβρουαρίου. Προσκυνήσαμε την αγία κάρα του Αγίου Παρθενίου, που φυλάσσεται στη μονή, προστάτη των καρκινοπαθών και ψάλθηκε παράκληση στον Άγιο.Την ίδια μέρα φτάσαμε στην Αθήνα, διανυκτερεύοντας σε ξενοδοχείο της πρωτεύουσας.

Την τελευταία μέρα, Δευτέρα 18 Νοεμβρίου, επισκεφτήκαμε τη Ραφήνα γνωστή για το λιμάνι της και ακολούθως το μοναστήρι του Αγίου Εφραίμ στη Νεά Μάκρη. Ο Άγιος Εφραίμ είναι ένας από τους νεοφανείς αγίους με μαρτυρίες ιάσεων ασθενών. Τα λεπτομερή βιογραφικά του στοιχεία αποκαλύφθηκαν στη μακαριστή γερόντισσα Μακαρία, ηγουμένη της μονής, από μια σειρά από οράματα που είχε η ίδια το 1950. Μετά τα οράματα βρέθηκε στην εν λόγω περιοχή το σκήνωμα του Αγίου, το οποίο είχαμε την ευλογία να προσκυνήσουμε. Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος καταθέτει για την ως άνω γερόντισσα Μακαρία αυτό που του εμπιστεύτηκε κάποτε ο γέρων Ιάκωβος Τσαλίκης: "Νεόφυτε μου, αν γνώρισα στη ζωή μου τρεις άγιες γυναίκες, η μία είναι η ΑΓΙΑ γερόντισσα Μακαρία της Νέας Μάκρης!" Το καταθέτει αυτό ο Πανιερώτατος εις  μνημόσυνο αιώνιο της αγίας γερόντισσας Μακαρίας με το εξής σχόλιο: "Ο Άγιος υπό Αγίου γνωρίζεται!". 

Τέλος, ευχαριστήσαμε τον Θεό που μας αξίωσε να ζήσουμε τούτη την ευλογημένη περιδιάβασή μας σε άγια προσκυνήματα της Ελλάδας και που μας αξίωσε να παρευρεθούμε στο μνημόσυνο του γέροντος Ιακώβου Τσαλίκη. Φτάνοντας στο αεροδρόμιο της Λάρνακας, ευχηθήκαμε καλή αντάμωση και του χρόνου! Αμήν!

------------------------------------