«Δῴη σοι Κύριος κατὰ τὴν καρδίαν σου καὶ πᾶσαν τὴν βουλήν σου πληρώσαι»

Στὴν καθ᾽ ἡμᾶς Ἱερὰ Μητρόπολη Μόρφου, τὴν κατὰ τὸ ἥμισυ προσφυγοποιημένη, βλέπουμε τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ νὰ μᾶς ἐπισκέπτεται καὶ νὰ μᾶς παρηγορεῖ «πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως». Τὰ τελευταῖα μάλιστα χρόνια, μεταξὺ τῶν ἄλλων εὐεργεσιῶν τοῦ Παντευεργέτου Θεοῦ, ἀξιωθήκαμε νὰ ἰδοῦμε πλεῖστα ὅσα ἱερὰ κειμήλια ποὺ ἀνῆκαν στὴν Μητρόπολή μας καὶ κλάπηκαν κατὰ τὴν τουρκικὴ εἰσβολὴ ἢ καὶ παλαιότερα, ὅλως ἀνέλπιστα νὰ ἐπαναπατρίζονται καὶ νὰ ἐπιστρέφουν στὸν νόμιμό τους κάτοχο.

Εἶναι ἀλήθεια πὼς ἡ Μητρόπολή μας πλουτεῖ —Χάριτι Θεοῦ— ἀρκετὰ τίμια λείψανα ἁγίων, εἴτε τοπικῶν, εἴτε ποὺ βρῆκαν ἐδῶ φιλόξενο καταφύγιο διαχρονικά. Κάτι ὅμως ποὺ ἔλειπε καὶ ἀποζητούσαμε ἦταν ἕνα τεμάχιο λειψάνου τοῦ πολιούχου τῆς Μόρφου, ἱστορικῆς καθέδρας τῆς Μητροπόλεώς μας, δηλαδὴ τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Μάμαντος. Δόξα ὅμως τῷ Ἐλεήμονι Θεῷ, ποὺ καὶ πάλιν μᾶς ἔδωκε κατὰ τὸν πόθο μας!

Πρὶν ἀπὸ μόλις μερικὲς ἑβδομάδες, ἀγαπητοὶ γνωστοί, φίλοι καὶ συνεργάτες μας, ἐντόπισαν στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη νὰ δημοπρατεῖται λειψανοθήκη, ποὺ διατηροῦσε καὶ τὰ ἱερὰ λείψανά της, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ τοῦ πεφιλημένου μας ἁγίου Μάμαντος. Ἡ πρώτη σκέψη ἦταν βεβαίως νὰ προσπαθήσουμε νὰ τὴν ἀγοράσουμε, ἀγνοώντας τὴν ταυτότητά της. Σύντομα ὅμως, κατόπιν λήψης λεπτομερῶν της φωτογραφιῶν, διαπιστώσαμε πὼς αὐτὴ ταυτιζόταν πλήρως πρὸς λειψανοθήκη ποὺ βρισκόταν μέχρι καὶ τὴν τουρκικὴ εἰσβολὴ τοῦ 1974 στὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου Μάμαντος Μόρφου, σύμφωνα μὲ παλαιότερη ἀκριβή της γραπτὴ περιγραφή, μιὰ καὶ δὲν εἴχαμε κάποια φωτογραφία της.

Τότε, τὰ πράγματα ἄλλαξαν ἀμέσως πορεία καί, μέσῳ τῶν ἁρμοδίων κυβερνητικῶν φορέων καὶ παραγόντων, καθὼς καὶ γνωστῶν μας εἰδικῶν ἐπὶ τοῦ θέματος προσώπων, εἰσήλθαμε στὴν ἀγωνιώδη διαδικασία ἀνακοπῆς καταρχὴν τῆς δημοπράτησης τῆς λειψανοθήκης μας στὴν ἐν λόγῳ Δημοπρασία. Καὶ κατ᾽ αὐτὴ τὴ διαδικασία εἴδαμε ὀφθαλμοφανῶς τὴν εὐλογία τοῦ Κυρίου καὶ τὴ θέληση τοῦ ἁγίου Μάμαντος γιὰ ἐπιστροφὴ στὴν τιμῶσα αὐτὸν Μητρόπολη. Τὴν τελευταία στιγμὴ κατορθώθηκε ἡ ἀπόσυρση τῆς λειψανοθήκης ἀπὸ τὴ Δημοπρασία. Καὶ στὴ συνέχεια, οἱ ἴδιοι οἱ Δημοπράτες, ἀντιλαμβανόμενοι τὴν ἰδιαίτερη σημασία τοῦ κειμηλίου γιὰ μᾶς, θυσιάζοντας ὁποιοδήποτε χρηματικὸ κέρδος, ἀποφάσισαν νὰ μᾶς τὴν παραχωρήσουν δωρεάν! «Τίς λαλήσει τὰς δυναστείας Κυρίου, ἀκουστὰς ποιήσει πάσας τὰς αἰνέσεις αὐτοῦ;» (Ψαλμ. 105, 2). 

Ἡ λειψανοθήκη αὐτὴ εἶναι μεταβυζαντινὴ καὶ ξύλινη, σὲ σχῆμα βιβλίου, γι᾽ αὐτὸ καὶ καλυμμένη ἐξωτερικὰ μὲ δέρμα. Ἐσωτερικὰ περιέχει ἀργυρὴ πλάκα, πάνω στὴν ὁποία εἶναι προσαρμοσμένα τεμάχια τιμίων λειψάνων τῶν ἁγίων Μάμαντος, Παντελεήμονος, Χαραλάμπους, Νεοφύτου, Τρύφωνος, Φιλίππου, Μιχαὴλ ἐπισκόπου Συννάδων, Πολυδώρου καὶ Ἰωάννου τοῦ Λαμπαδιστοῦ. Τὰ ὀνόματα τῶν ἁγίων αὐτῶν εἶναι χαραγμένα πάνω στὴν ἀργυρὴ πλάκα. Στὸ μέσο τῆς πλάκας ὑπάρχει κοῖλος σταυρὸς μὲ ἐπιγραφή, ὅπου ἀναφέρεται τὸ ὄνομα τοῦ δωρητῆ καὶ ἡ ἡμερομηνία κατασκευῆς τῆς λειψανοθήκης: «Χαρίτωνος ἱερομονάχου, 1835». Ὁ ἱερομόναχων Χαρίτων ἦταν προφανῶς μέλος τῆς ἀδελφότητας τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Μάμαντος Μόρφου.

Ἡ ἐσωτερικὴ ἐπιφάνεια τοῦ καλύμματος τῆς λειψανοθήκης εἶναι ζωγραφισμένη μὲ τὶς μορφὲς ἁγίων, τῶν ὁποίων λείψανα περιέχονται σ᾽ αὐτή: Στὸ κέντρο ὁ ἅγιος Μάμας πάνω σὲ λέοντα· ἀριστερά πάνω ἱεράρχης, ποὺ δὲν σώθηκε τὸ ὄνομά του, προφανέστατα ὁ ἅγιος Μιχαὴλ Συννάδων· ἀριστερὰ κάτω ὁ ἅγιος Παντελεήμων. Δεξιὰ πάνω ὁ ἅγιος Χαράλαμπος, κάτω ὁ ἅγιος Τρύφων.

Ἀπὸ τοὺς ἀνωτέρω ἁγίους, τρεῖς εἶναι Κύπριοι στὴν καταγωγή, οἱ ἅγιοι Νεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος, Πολύδωρος ὁ νεομάρτυς καὶ Ἰωάννης ὁ Λαμπαδιστής, ἐνῶ ἄλλοι συγκαταλέγονται στοὺς ἁγίους ποὺ ἰδιαίτερα καὶ ἀπὸ παλαιὰ τιμῶνται στὴν Κύπρο, ὅπως ὁ μεγαλομάρτυς Μάμας, προστάτης τῆς Μητροπόλεως Μόρφου, καὶ ὁ ἀπόστολος Φίλιππος, τῶν ὁποίων ἱερὰ λείψανα ἦλθαν στὴν Κύπρο κατὰ τὴ βυζαντινὴ/μεσαιωνικὴ περίοδο.

Μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ καὶ  τὸν ἐπαναπατρισμὸ τῆς σημαντικῆς αὐτῆς λειψανοθήκης, ἐπικαλούμαστε τὶς εὐχὲς τῶν ἁγίων, τῶν ὁποίων τὰ λείψανα περιέχει, ἐν ἀναμονῇ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου καὶ τῆς ἀναστάσεως τῆς σκλαβωμένης μας πατρίδας, προσδοκώμενης καὶ ἐρχόμενης.