Ονομασία

Η ονομασία της Μόρφου σχετίζεται άμεσα προς το αρχαίο παρελθόν της, αφού θεωρείται ότι διασώζει ονομασία της θεάς Αφροδίτης, απ' όπου και προέρχεται. Μια από τις ονομασίες με τις οποίες η Κυπρία θεά του έρωτα λατρευόταν στον αρχαίο ελληνικό κόσμο, ήταν Μορφώ, όπως μαρτυρούν αρχαίοι συγγραφείς (Ησύχιος, Παυσανίας, Λυκόφρων, Τζέτζης). Η ονομασία αυτή της θεάς Αφροδίτης προήλθε, κατά τον Τζέτζη, από το ρήμα μορφούμαι, δηλαδή παίρνω μορφήν. Συνεπώς από το θεά Μορφώ προήλθε το θεομόρφου (πόλις), απ' όπου, τελικά, Μόρφου. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Χρονικόν του ο Λεόντιος Μαχαιράς (15ος αιώνας) γράφει Μόρφου αλλά και Θεομόρφου σε μια περίπτωση.

Με την ονομασία Μορφώ αναφέρεται στις αρχαίες πηγές ότι λατρευόταν η θεά Αφροδίτη κυρίως στη Λακωνία της Πελοποννήσου (Σπάρτη). Συνεπώς η διάσωση της ονομασίας αυτής ως τοπωνυμίου στην Κύπρο, πιθανώς συνδέει την περιοχή της Μόρφου με την Πελοπόννησο, ιδιαίτερα δε με Λάκωνες αποίκους που ενδεχομένως είχαν κατοικήσει στο δυτικό τμήμα της μεγάλης κεντρικής πεδιάδας της Κύπρου σε εποχή που δεν μπορεί να καθοριστεί με ακρίβεια.

Είναι βέβαια γνωστό ότι η δυτική κεντρική πεδιάδα της Κύπρου ήταν κατοικημένη από τα αρχαιότατα Προϊστορικά χρόνια, τούτο δε αποδεικνύεται από τους πολλούς οικισμούς που έχουν ανασκαφεί ή εντοπιστεί. Ιδιαίτερα σ' ό,τι αφορά την ίδια τη Μόρφου, υπάρχει και εκεί σημαντικός αρχαιολογικός χώρος των Προϊστορικών χρόνων.