Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,

Το εφετινό εορτολόγιο της Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου είναι αφιερωμένο στους αγίους αποστόλους, οι οποίοι αψηφώντας κόπους, κινδύνους και μαρτύρια διέδωσαν και εδραίωσαν στο νησί μας και στη μητροπολιτική περιφέρειά μας την αληθινή πίστη προς τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό.

Όπως είναι γνωστό, η μητροπολιτική περιφέρεια Μόρφου είχε την ευλογία να δεχθεί το κήρυγμα των  αγίων αποστόλων και κατά την πρώτη και κατά τη δεύτερη αποστολική περιοδεία τους.

Το πέρασμα των αγίων αποστόλων από τη μητροπολιτική μας περιφέρεια ανέδειξε τρεις αγίους πού είχαν στενή συνάφεια με τους Αποστόλους Παύλο, Βαρνάβα και Μάρκο: Τον Άγιο Ηρακλείδιο, τον μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, ο οποίος καταγόταν από το χωριό Λαμπαδού της Σολέας· τον Άγιο Αυξίβιο Α΄ Επίσκοπο Σόλων και τον Απόστολο Τίμωνα, ο οποίος καταγόταν επίσης από το χωριό Λαμπαδού. Οι άγιοι αυτοί, ως αποστολικοί διάδοχοι, συνέχισαν το σωτήριο έργο των αγίων αποστόλων και έγιναν φωτεινά παραδείγματα προς μίμηση. Έτσι ακολούθησαν και άλλοι σημαντικοί άγιοι και μάρτυρες από την περιφέρειά μας, όπως ο Άγιος Αυξίβιος Β΄ πού διαδέχθηκε τον Άγιο Αυξίβιο Α΄. Ο Άγιος Θεμισταγόρας πού ήταν αδελφός του Αγίου Αυξιβίου και η σύζυγός του Αγία Τιμώ. Οι μάρτυρες Αλέξανδρος και Άμμων μετά των άλλων 20 μαρτύρων. Ο Άγιος Ευάγριος, οι Όσιοι Αββακούμ, Σωζόμενος, Ειρηνικός, Θεοδόσιος, Πολέμιος, Κυριακός της Ευρύχου, Ιωάννης ο Λαμπαδιστής και Ιωάννης ο Ποταμίτης, ο Άγιος Θεοφάνης της Σολίας, ο Άγιος Αρτέμων της Σολίας, ο Νέος Ιερομάρτυς Φιλούμενος και άλλοι πολλοί μάρτυρες της πίστεώς μας πού ο Θεός ηθέλησε να μη φανερωθούν μέχρι σήμερα.

Επιπλέον η Ιερά Μητρόπολις Μόρφου αξιώθηκε από τον Τριαδικό Θεό να φιλοξενεί στην περιφέρειά της τα ιερά λείψανα μεγάλων αγίων της πίστεώς μας, τα οποία ήρθαν στο νησί με θαυματουργικό ή άλλο τρόπο όπως των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος, Κυπριανού και Ιουστίνης και του πολιούχου Αγίου της μητροπόλεώς μας Μάμαντος, του οποίου η λάρνακα έφτασε στον κόλπο της Μόρφου και σήμερα ευρίσκεται στο ομώνυμο ναό του στην κατεχόμενη Μόρφου.

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι η μητροπολιτική περιφέρεια Μόρφου καθ' όλη την εκκλησιαστική ιστορία διαδραματίζει το δικό της σημαντικό ρόλο στην εδραίωση της ορθοδόξου πίστεως, κυοφορώντας αγίους και μάρτυρες και συμμετέχοντας με δικούς της επισκόπους στις διάφορες τοπικές και οικουμενικές συνόδους. Μάλιστα θα πρέπει εδώ να υπενθυμίσουμε ότι οι Κύπριοι ήσαν από τους πρώτους πού δέχθηκαν τη νέα πίστη όπως αναφέρεται στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων και από τους πρώτους πού βγήκαν έξω από την Ιερουσαλήμ για να κηρύξουν την πίστη στον αληθινό Θεό.

Όπως αναφέρεται, λοιπόν, στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων οι Απόστολοι Παύλος, Βαρνάβας και Μάρκος «απέπλευσαν εις την Κύπρον» το 45 μ.Χ. και όταν έφτασαν στη Σαλαμίνα «κατήγγελλον τον λόγον του Θεού εν ταις συναγωγαίς των Ιουδαίων» (Πράξ. 13, 5-6). Ακολούθως, όπως αναφέρει η ιερά παράδοση, όταν τελείωσε η αποστολή τους στη Σαλαμίνα κατευθύνθηκαν προς το Κίτιον, όπου εκεί χειροτόνησαν πρώτο επίσκοπο Κιτίου τον Άγιο Λάζαρο.

Στη συνέχεια, κατευθύνθηκαν προς το χιονώδες όρος του Τροόδους περνώντας από τα χωριά της Σολέας, μεταξύ των οποίων και το χωριό Λαμπαδού, για το οποίο αρχαιολογικές μαρτυρίες αναφέρουν ότι βρισκόταν στη σημερινή περιοχή του Αγίου Γεωργίου του Περαχωρίτη, μεταξύ Γαλάτας και Κακοπετριάς.

Στη Λαμπαδού οι άγιοι απόστολοι συναντήθηκαν με έναν ιερέα των ειδώλων πού ονομαζόταν Ιεροκλής και του ζήτησαν να τους υποδείξει ποιο δρόμο να ακολουθήσουν για το Τρόοδος. Αυτός έστειλε μαζί τους τον γιό του Ηρακλείδη για να τους οδηγήσει. Καθ' οδόν, οι άγιοι απόστολοι διέκριναν την καλή διάθεση του νέου και τον πόθο του για την αλήθεια και αφού τον κατήχησαν τον βάφτισαν στα νερά του ποταμού Σέτραχου, πλησίον της σημερινής Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή στον Καλοπαναγιώτη, πού την πρώτη χιλιετία του Χριστού ήταν αφιερωμένη στον Άγιο Ηρακλείδιο. Επίσης, στο μέρος όπου βαπτίστηκε ο Άγιος Ηρακλειδίος, οι ευλαβείς κάτοικοι της περιοχής οικοδόμησαν τα κατοπινά χρόνια βαπτιστήριο προς τιμήν του το οποίο σώζεται μέχρι σήμερα.

Όταν οι άγιοι απόστολοι ανέβηκαν στο χιονώδες όρος του Τροόδους αποχωρίστηκαν από τον Άγιο Ηρακλείδιο και διερχόμενοι μέσα από διάφορα χωριά της Πάφου έφτασαν στην πόλη της Πάφου. Εκεί ο Απόστολος Παύλος, μπροστά στον ανθύπατο Σέργιο Παύλο, τύφλωσε το μάγο Ελύμα πού εμπόδιζε τον ανθύπατο να πιστέψει. Βλέποντας την τύφλωση του μάγου Ελύμα ο Σέργιος Παύλος έμεινε έκπληκτος από τη δύναμη πού είχε η διδασκαλία του Κυρίου πού αμέσως πίστεψε. Από την Πάφο οι άγιοι απόστολοι με πλοίο έφυγαν για την Πέργη της Παμφυλίας και εδώ τελειώνει η πρώτη αποστολική περίοδος.

Μετά από 4 χρόνια αρχινά η δεύτερη αποστολική περίοδος. Συγκεκριμένα οι Απόστολοι Βαρνάβας και Μάρκος φτάνουν στην Κύπρο το 49 μ.Χ. στην ακτή της Κορμίας, το σημερινό Κορμακίτη και εκεί συναντούν τους Ρόδων και Τίμων, οι οποίοι υπηρετούσαν ως νεωκόροι σε ειδωλολατρικό ναό. Οι άγιοι απόστολοι κατήχησαν τους δύο νέους και στη συνέχεια τους βάφτισαν και αυτοί τους ακολούθησαν υπηρετώντας τους.

Φεύγοντας οι άγιοι απόστολοι από την περιφέρεια Μόρφου κατευθύνθηκαν στην Πάφο και από εκεί, περνώντας τις υπόλοιπες παράλιες πόλεις της νήσου, έφτασαν στη Σαλαμίνα, το μέρος όπου έμελλε ο Απόστολος Βαρνάβας να υποστεί μαρτυρικό θάνατο από τους Ιουδαίους, οι οποίοι αφού τον λιθοβόλησαν έριξαν το σώμα του στη φωτιά, αλλά αυτό παρέμεινε αβλαβές. Το βράδυ οι μαθητές του Αποστόλου Βαρνάβα μαζί με τον Απόστολο Μάρκο περισυλλέξανε το σώμα του και το ενταφίασαν σε σπήλαιο κοντά στην κατεχόμενη σήμερα Σαλαμίνα, πλησίον της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα.

Μετά το μαρτυρικό θάνατο του Αποστόλου Βαρνάβα οι Ιουδαίοι αναζητούσαν τον Απόστολο Μάρκο αλλά αυτός μαζί με τους Τίμωνα και Ρόδωνα διέσχισαν τα βουνά του Τροόδους και έφτασαν διωκόμενοι στην παραθαλάσσια κώμη του Λιμνίτη. Εκεί συνάντησαν το μακάριο Αυξίβιο, ο οποίος τους αποκάλυψε ότι ήθελε να γίνει χριστιανός. Βλέποντας ο Μάρκος ότι ο Αυξίβιος είναι άντρας πλήρης πίστεως και λόγιος, αφού τον κατήχησε και τον βάφτισε στην πηγή του τόπου εκείνου, τον χειροτόνησε πρώτο Επίσκοπο Σόλων. Ταυτόχρονα τον δίδαξε πώς να κηρύξει το Ευαγγέλιο στην πόλη των Σόλων λέγοντάς του τα εξής : «Επειδή η πόλη είναι γεμάτη από το σκότος των ειδώλων, δεν θα δεχθεί αμέσως το φως του Χριστού».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η παρουσία των αγίων αποστόλων στο νησί άλλαξε το ρουν της κυπριακής ιστορίας αφού απέσπασε τους τότε κατοίκους της Κύπρου από την πλάνη των ειδώλων και τους εισήγαγε στην αληθινή πίστη προς τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν. Επίσης, η παρουσία τους φανέρωσε στους Κυπρίους τη δύναμη του τρίτου προσώπου της Αγίας Τριάδος, του Αγίου Πνεύματος, αφού δια των ενεργειών Του εκδίωκαν δαιμόνια και διέλυαν την πλάνη των ειδώλων και της μαγείας.

Αυτή είναι η μεγάλη προσφορά των αγίων αποστόλων σ' εμάς τους Κυπρίους. Στο ότι με την παρουσία τους στο νησί συντελέστηκε η μετάβασή μας από την ειδωλολατρία και τη μαγεία στην αληθινή πίστη. Μια μετάβαση πού πραγματοποιήθηκε όχι δια της δυνάμεώς των, αφού δεν ενεργούσαν από μόνοι τους, αλλά δια της δυνάμεως του Τριαδικού Θεού.

Γενόμενοι δοχεία των ενεργειών του Αγίου Πνεύματος οι άγιοι απόστολοι ενεργούσαν σωρεία θαυμάτων, νικώντας κατά κράτος τους μάγους και τους μάντεις της Αφροδίτης πού ήσαν όργανα των δαιμόνων, συντρίβοντας τους ψεύτικους θεούς τους. Βλέποντας τα θαύματα, τη συντριβή των δαιμόνων, την πτώση των ειδώλων, αλλά και το ντρόπιασμα των μάγων και των μάντεων πού υπηρετούσαν τα ακάθαρτα πνεύματα, οι ειδωλολάτρες πείθονταν και ασπάζονταν τη νέα πίστη.

Επομένως η συντριβή των ειδώλων αρχίζει από τους αγίους αποστόλους και τους διαδόχους τους πού με τις προσευχές και τα θαύματά τους φυγάδευαν τα ακάθαρτα πνεύματα από το λαό, μ' αποτέλεσμα οι άνθρωποι να αρχίσουν να αποστρέφονται τα είδωλα πού μέσα τους κατοικοέδρευαν τα δαιμόνια και να εμπιστεύονται τους αγίους απόστολους πού εργάζονταν μ' ένα πνεύμα ανώτερο από τα δαιμονικά πνεύματα των μάγων και των ειδωλολατρών.

Με άλλα λόγια, τα θαύματα ήταν η πιστοποίηση της δυνάμεως του Τριαδικού Θεού επί των δαιμόνων και των μάγων στην εποχή των αγίων αποστόλων, αλλά και στα χρόνια πού ακολούθησαν, αφού κατά τη διάρκεια των μαρτυρίων των χριστιανών τα θαύματα πού γινόντουσαν επηρέαζαν σε μεγάλο βαθμό τους ειδωλολάτρες. Δηλαδή εάν τα μαρτύρια δεν συνοδεύονταν με ανεξήγητα θαυμαστά γεγονότα, τα μαρτύρια θα ήταν ηρωικές πράξεις κάποιων ιδεολόγων χριστιανών. Και βέβαια δεν θα έπειθαν το λαό ότι η νέα πίστη είναι όντως αληθινή και υπεράνω οποιασδήποτε άλλης. Αλλά και πάλι, αν τα θαύματα δεν συνοδεύονταν και με την καλή μαρτυρία του τρόπου ζωής των αγίων αποστόλων, από το πνεύμα αγάπης και θυσίας πού φανέρωναν στη βιωτή τους, από το ήθος πού επιδείκνυαν στις αναμεταξύ τους σχέσεις και την ταπείνωση και την αλληλοδιακονία τους, θα εκλαμβάνονταν από τους ειδωλολάτρες σαν ενέργειες μιας άλλης υπερφυσικής δυνάμεως. Βλέποντας, όμως, οι ειδωλολάτρες ότι τα θαύματα των αγίων αποστόλων δεν εμπεριείχαν το στοιχείο της έπαρσης και της αλαζονείας, ότι οι άγιοι απόστολοι δεν εμφορούνταν από μια εξουσιαστική διάθεση πού στηριζόταν σε μια απρόσωπη και ακατανόητη υπερφυσική δύναμη, αλλά φανέρωναν την εξουσία της αγάπης και της ελευθερίας του Χριστού, βλέποντας ότι η εν Χριστώ εξουσία των άγίων αποστόλων δεν καταδυνάστευε τους ανθρώπους, αλλά τους απελευθέρωνε από τα πάθη και τους φόβους πού τους προκαλούσαν οι δαιμονικές δυνάμεις, διέκριναν ότι η ζωή των αποστόλων και των πρώτων χριστιανών φανέρωνε μιά άλλη σχέση με τη ζωή και το θάνατο, μακριά από τη φθορά και την εξουσία του σκότους. Ιδιαιτέρως άρχισαν να επηρεάζονται οι άνθρωποι του πνεύματος, πού έβλεπαν ότι η πίστη των γίων αποστόλων όχι μόνο εφαρμοζόταν έμπρακτα, αλλά και ευαγγελιζόταν την ανιδιοτελή αγάπη προς κάθε άνθρωπο, φίλο ή εχθρό.

Πολλοί νομίζουν ή έχουν την εντύπωση ότι ο λόγος των αγίων αποστόλων και ο αγώνας τους κατά της ειδωλολατρίας δεν αφορά στο σήμερα, αφού χρονικά έχει «παρέλθει». Όμως αν κοιτάξουμε λίγο βαθύτερα τα πράγματα, θα δούμε ότι ήταν και είναι πάντοτε επίκαιρος, αφού η «ειδωλολατρία» στην εποχή μας παίρνει ποικίλες μορφές. Μάλιστα πολλές φορές δύσκολα διακρίνεται, αφού ενσωματώνεται στην καθημερινότητά μας υπογείως και αθορύβως. Στην πραγματικότητα ειδωλολατρία είναι η υποταγή του ανθρώπου στα πάθη και η εκούσια ή ακούσια απομάκρυνσή του από την αγάπη του Θεού. Ότι δηλαδή εμποδίζει την κοινωνία ανθρώπου και Θεού είναι φαινόμενο ειδωλολατρικής συμπεριφοράς.

Ζούμε σε μια εποχή όπου εκδηλώνεται μια έντονη προσπάθεια να οδηγηθεί ο άνθρωπος και πάλι στον αγνωστικισμό, στο πνεύμα του συγκρητισμού και της άχρωμης και ισοπεδωτικής «ομοιομορφίας».

Στις δυτικές κοινωνίες, όπως η δική μας, ο άνθρωπος αποδέχεται εκούσια ή ακούσια ένα μοντέλο ζωής πού του διδάσκει να στηρίζεται στις δικές του δυνάμεις. Πού του διδάσκει ότι επιτυχία στη ζωή σημαίνει χρήμα, δόξα και δύναμη. Πού του υποβάλλει στο υποσυνείδητό του τον πολιτισμό των αισθήσεων και των παραισθήσεων, του οποίου τα πρότυπα φέρουν την εφήμερη δόξα του κόσμου τούτου.

Ζούμε σε μια εποχή όπου ο κόσμος των ακαθάρτων πνευμάτων και των μάγων δεν σοκάρει, ούτε και προκαλεί αντιδράσεις αφού κατάφερε να γίνει θέαμα αποδεκτό μέσα από την τέχνη και την τεχνολογία (κινηματογράφος, τηλεόραση, διάφορα είδη μουσικής πού υμνούν το Σατανά, χιλιάδες ιστοσελίδες στο διαδίκτυο), ενίοτε και θέαμα «εκπαιδευτικό» (τα τερατόμορφα παιχνίδια των παιδιών), και το χειρότερο όλων, ο κόσμος αυτός συντηρείται μέσα από εκδηλώσεις δεισιδαιμονίας, μελλοντολογίας, αστρομαντείας, παραψυχολογίας και ένα σωρό άλλων παραθρησκευτικών υποκουλτούρων πού υπόσχονται στον άνθρωπο του 21ου αιώνος μία «πλούσια», «ισχυρή» και «άνετη» ζωή, πού κύριο συστατικό της είναι ο ατομοκεντρισμός. Δηλαδή, ο υπερτονισμός του εγώ, πού κατά τους Πατέρες είναι η πηγή όλων των αμαρτιών αφού ο εγωισμός απομακρύνει τον άνθρωπο από το αληθινό νόημα της ζωής πού δεν είναι άλλο από τον πόθο της ένωσής του με τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, πού σε κάθε θεία Λειτουργία μας προσφέρει το αναστημένο Σώμα και Αίμα Του.

Δηλαδή, οι ορθόδοξοι χριστιανοί, δεν έχουν ανάγκη να καταφύγουν σε μελλοντολόγους και καφετζούδες για να μάθουν το μέλλον τους, αφού το γνωρίζουν και το προγεύονται σε κάθε θεία Λειτουργία.

Θα τολμούσα να πω ότι ζούμε σε μια αποστολική εποχή, όπου θα πρέπει κατά τρόπο αποστολικό οι επίσκοποι, οι κληρικοί και ο λαός να δώσουμε μαρτυρία πίστεως, χωρίς φωνασκίες, φανατισμούς και ακρότητες πού προσβάλλουν την ελευθερία του συνανθρώπου μας. Αλλά με ταπείνωση και υπομονή να ελέγχουμε τις δικές μας αμαρτίες και όχι των άλλων. Να ανανεώνουμε τη σχέση μας με το Θεό δια της συμμετοχής μας στο Μυστήριο της θείας Ευχαριστίας. Να αφήνουμε χώρο στην καρδιά μας για να εισέλθει το Άγιο Πνεύμα. Δια της καθαρής συνειδήσεως και όχι δια της υποκριτικής «χριστιανικής» συμπεριφοράς. Αγαπώντας πρώτα τον Κύριό μας και έπειτα το συνάνθρωπό μας, αφού σε αυτές τις δύο εντολές στηρίζεται όλη η πίστη μας. Ειδάλλως ματαίως κοπιάζουμε αν δεν έχομε την τόλμη να συγχωρήσουμε τον εχθρό μας, αυτόν πού μας έβλαψε.

Ως εκ τούτου, οι επίσκοποι καλούνται να δώσουν μαρτυρία πίστεως στις μητροπόλεις τους. Οι ιερείς στις εκκλησίες και στις κοινότητές τους. Ο λαός στην οικογένεια. Εάν δεν συνδέσουμε την οικογένειά μας με την κοινότητά μας και την κοινότητα με τη θεία Λειτουργία, το Άγιο Πνεύμα, τους αγίους αποστόλους, τους μάρτυρες, τους αγίους και τους Πατέρες της πίστεώς μας, φοβούμαι ότι το πρόβλημα σήμερα δεν θα είναι οι άνθρωποι πού είναι μακριά από την Εκκλησία, αλλά οι άνθρωποι πού είναι κοντά στην Εκκλησία: επίσκοποι, κληρικοί και λαϊκοί. Και τολμώ να πω ότι πολλές φορές αισθάνομαι ότι έχουμε χάσει το στόχο μας, πού δεν είναι άλλος από την απόκτηση του Αγίου Πνεύματος. Διότι, μόνο όταν έχουμε συνεχή πόθο απόκτησης της χάριτος του Αγίου Πνεύματος πού επιτυγχάνεται δια της μετοχής μας στα μυστήρια και ιδιαιτέρως στο μυστήριο των μυστηρίων στη θεία Ευχαριστία. Αρχίζουμε σιγά σιγά ν' αναγνωρίζουμε το ήθος του Χριστού από το άηθες του διαβόλου και του κόσμου τούτου. Τότε μόνο μπορούμε να διακρίνομε τις ενέργειες του Αγίου Πνεύματος από τις ενέργειες των δαιμόνων. Γιατί σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των ορθόδοξων χριστιανών είναι η απουσία αυτής της διακρίσεως. Εν τέλει, σε ποιο βαθμό, ως χριστιανοί, έχουμε το μαρτυρικό φρόνημα, ή απλά καλλιεργούμε τον ευσεβισμό και προσκολλούμεθα σε συμπεριφορές καθηκοντολογίας και όχι αγάπης και ελευθερίας;

Άρα εκείνο πού θα πρέπει να επιδιώκουμε ως χριστιανοί του 21ου αιώνος, είναι, πέρα από τις διαπιστώσεις και τις εκπτώσεις, να μιμηθούμε την ορθή στάση, το ήθος και το βίο των αγίων αποστόλων. Να επιδιώκουμε την κατά χάριν αγιότητα μας, με αγάπη, πίστη, υπομονή και καρτερία τιμώντας τους αγίους μας και ευχαριστώντας και δοξολογώντας το Θεό μας.