Του διακόνου Φοίβου Παναγιώτου

Με ιδιαίτερη λαμπρότητα εορτάστηκε η μνήμη του Αγίου Αντωνίου του Μεγάλου, την Πέμπτη 16 Ιανουαρίου και την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου, τόσο από την κατεχόμενη κοινότητα Μάσσαρι όσο και από την ελεύθερη κοινότητα Σπηλιών. Στον πανηγυρικό εσπερινό, το απόγευμα της Πέμπτης, χοροστάτησε ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος στον ιερό ναό Οσίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα στην Περιστερώνα και την επομένη το πρωί προεξήρχε της πανηγυρικής θείας λειτουργίας στον πανηγυρίζοντα ιερό ναό Αγίου Αντωνίου στα Σπήλια.

Στον πανηγυρικό εσπερινό, προ της λιτανείας, αναγνώστηκε ο μεγάλος και θαυμαστός βίος του Αγίου Αντωνίου, τον οποίο ο λαός ακροάστηκε για μισή ώρα μετά προσοχής. Στη συνέχεια  πραγματοποιήθηκε λιτανεία της εικόνας του Αγίου Αντωνίου, η οποία φιλοτεχνήθηκε με δαπάνη των προσφύγων του Μάσσαρι. Η εικόνα αυτή παρουσιάχει τον Μέγα Αντώνιο δίπλα απο το κατεχομένο ναό του στο χωριό Μάσσαρι. Στα πόδια του ο αγιογράφος αγιογράφησε τον δαίμονα της κατοχής να διώκεται από τη χάρη του Αγίου. Το παρών έδωσαν ο κοινοτάρχης της κοινότητας Μάσσαρι, Ελευθέριος Αντωνίου, ο δήμαρχος της Μόρφου, Χαράλαμπος Πίττας, η ευρωβουλευτής, Αντιγόνη Παπαδοπούλου, ο αναπληρωτής έπαρχος Λευκωσίας, Μάριος Παναγίδης και πιστοί που κατάγονται από το κατεχόμενο Μάσσαρι και από άλλες κοινότητες. Μετά το πέρας το πανηγυρικού εσπερινού, ακολούθησε εκδήλωση μνήμης από οργανωμένα σύνολα της εν λόγω κατεχόμενης κοινότητας στο πολιτιστικό κέντρο της Περιστερώνας. Αξίζει να αναφερθεί ότι το 2010 πραγματοποιήθηκε επισήμως η αδελφοποίηση της κατεχόμενης κοινότητας Μάσσαρι με την ομώνυμη κοινότητα της νήσου Ρόδου.

Ο ενοριακός ναός του Αγίου Αντωνίου είναι κτισμένος με λαξευτή πέτρα και βρίσκεται στο Βορειοδυτικό άκρο του κοιμητηρίου, στο νότιο μέρος της κατεχόμενης κοινότητας του Μάσσαρι, επί της αριστερής πλευράς του δρόμου προς την Κατωκοπιά. Χρονολογείται περίπου τον 15ο αιώνα, είναι μικρός, μονόκλιτος και καμαροσκέπαστος ναός με ημικυκλική αψίδα στα ανατολικά, η οποία στεγάζεται με ημιθόλιο. Γύρω από το κτίσμα υπάρχουν οι βενετσιάνικες υδρορροές. Ο ναός σύμφωνα με μαρτυρίες τόσο των κατοίκων του χωριού όσο και του Rubert Gunnis αναφέρουν ότι υπήρχαν αγιογραφίες σ’ όλο τον ναό και πιο συγκεκριμένα στη δυτική πλευρά υφίστανται μέχρι σήμερα αλλά είναι περιβεβλημένες με ασβεστόχρισμα που έγινε λίγο πριν τη δεκαετία του 1920 (Αντωνίου Ε. 2009, Εκκλησία Αγίου Αντωνίου – Μάσσαρι. Ενατενήσεις. τχ. 9, σ.σ. 148-149).

Αμέσως μετά την τουρκική εισβολή του 1974, οι Τούρκοι σύλησαν εντελώς το εικονοστάσιο, τις εικόνες, τα λειτουργικά σκεύη και γενικά όλο τον εξοπλισμό του ναού και έκλεισαν όλες τις εισόδους. Η εκκλησία σήμερα βρίσκεται σχεδόν σε άθλια κατάσταση, ετοιμόρροπη, καταστραμμένη και εντελώς συλημένη. Δεν υπάρχει απολύτως τίποτα μέσα. Η αγία τράπεζα, τα εξαπτέρυγα, τα ιερά άμφια των κληρικών, οι πολυέλαιοι, τα ψαλτήρια, τα στασίδια, έμειναν για τους Μασσαριώτες μια πικρή ανάμνηση.

Η πανηγυρική θεία λειτουργία στον ιερό ναό Αγίου Αντωνίου στα Σπήλια πραγματοποιήθηκε με την παρουσία του αναπληρωτή επάρχου Λευκωσίας, Μάριου Παναγίδη, αποδήμων και κατοίκων της κοινότητας Σπηλιών.

Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος στο κήρυγμά του αρχικά έκανε λόγο για την προσφορά τού μεγάλου καθηγητού της ερήμου, Αγίου Αντωνίου. Απόδειξη αυτής της επισήμανσης είναι το γεγονός ότι πολλοί υπήρξαν και θα υπάρξουν οι μαθητές του Μεγάλου Αντωνίου. Ως παράδειγμα, ο Πανιερώτατος ανέφερε τον Όσιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη, ένα σύγχρονο άγιο της εποχής μας. Ο μεν Άγιος Αντώνιος αγωνίστηκε μέσα στην έρημο, με την κυριολεκτική της έννοια, στα βάθη της Αιγύπτου και ο δε Όσιος Πορφύριος μέσα στην πνευματική έρημο της πόλης των Αθηνών. Και οι δύο κατόρθωσαν να αγιάσουν, γιατί πρόσεχαν και οι δύο το νου τους, όπως όλοι οι Άγιοι.

Στο τέλος τόνισε το ψυχικό όφελος που θα έχουμε με το να μνημονεύουμε ονόματα πολλών κεκοιμημένων, να προσευχόμαστε για αυτούς που μας πικραίνουν, να μάθουμε να συγχωρούμε, να ελεούμε και όταν κρίνουμε να κρίνουμε με επιείκεια, να στραφούμε προς την οικογένειά μας και σιγά-σιγά να την αγιάζουμε με την ανοχή μας, την υπομονή μας, την τακτική θεία Λειτουργία, την εξομολόγηση και την καθημερινή μας μετάνοια.